Strona:PL Klonowic-Flis to jest spuszczanie statków Wisłą.djvu/079

Ta strona została uwierzytelniona.

272.   Wszakże w przygodzie, zachowaj jej Boże,
Do płaskiego się miej fryczu nieboże;
Bo chłop nie szkuta, rychlej zdrów zostanie,
Gdy dna dostanie.[1]
273.   I lepiej tobie lichtować na suszy
Zaszedłszy[a] za kierz, bezpieczniej[b] tak duszy;
Gdyś sobie łodzią, gdyżeś sobie wiosłem,
Nie bądźże osłem.[2]
274.   Żebyś się rafy[c] miał strzedz abo[d] prądu,
Wskok ty na mialczą[e] do niskiego lądu;
Lepiej się tobie na piasek wywinąć,
Niż wartem płynąć.[3]

  1. Tr. M. B. zaszedszy.
  2. Tr. beśpieczniey.
  3. Tr. T. B. raffy.
  4. M. albo.
  5. T. B. miałczą.

    na tym brzegu mielizny, więc dla nas nie użyteczny, więc nie nasz, bo go unikamy. Bo się w nim piasku, kamienia zawadza. Zawadza się gdzie co, albo czego znaczy: zdarza się czasem, natrafia się; np. Za różnością miary i wagi w każdem województwie nierządu się zawadzało. Herb. Stat. 314. Zawadza — przeszkadza (Asyn.)

  1. W przygodzie, gdy burza, nawałnica, a statek blizki zatonienia, lepiej gdy się trzymasz miałkiego brzegu; bo chociaż szkutę stracisz, życia przynajmniej nie stracisz, bo na mieliznie nie utoniesz. Rychlej, daleko prędzej, łatwiej.
  2. I lepiej tobie lichtować na suszy. Tr. na marginesie takie daje objaśnienie: „Lichtować, in mari quidem jacturam facere dicuntur nautae, gdy miecą towary w morze. Sed in Vistula exoneratur navis tantum.” A zatem lichtować, niem. lichten, to samo co ujmować statkowi ciężaru, by był lżejszy, lub też całkiem cały ładunek z niego wyjmować. Miejsce to znowu tak żartobliwe jak 75. Duszy, człowiekowi. Nie bądźże osłem, by woleć utonąć w nurcie, niż ratować się, gdy można.
  3. Rafa patrz 289. Prądu patrz 283, 268. Żebyś się rafy miał strzedz, gdybyś się miał (musiał) strzedz; gdyby do tego przyszło, gdy ci przyjdzie strzedz się. Si tidi cavendum erit. Wskok, natychmiast sc. się kieruj, się udaj. Na mialczą to samo co mielizna. Wywinąć się, wydobyć się, ujść. Niż wartem płynąć, bo w nim rafa i prąd, których się strzedz ma; albo lepiej tobie ujść na piasek, niż utonąć.