Strona:PL Kraszewski - Wybór pism Tom IX.djvu/254

233

ARTYKUŁY Z GAZETY CODZIENNÉJ.

tam także jenerałów braknie jak w Austryi. Szkoda wielka, że dowiedzieć się będzie trudno, co tam Hoche zrobi?
 Z opisu pozgonnego ukazania się jednego z adeptów spirytyzmu, dowiadujemy się daléj, że nic niéma bezpieczniejszego dla przyszłości, jak wierzyć w duchy, czytać dzieła p. Kardec i abonować jego Przegląd. Lekkie i delikatne napomknienia, zniewalające ku temu, rozsiane są tu i owdzie z oględnością wielką, ale z pewnym rodzajem nalegania. Na tamtym świecie abonenci Przeglądu obdarzeni są osobnemi i wyłącznemi, jak się zdaje, przywilejami. Qu’on se le dise! Dla uprawdopodobnienia téj historyjki jest niby odezwa rodziny, która nieboszczyka swojego dosyć niecierpliwéj natury nie poznaje w łagodnym i nieposłusznym duchu, przybyłym na zawołanie, ale się to zaraz wykłada drugiém jego zjawieniem, w którém on już i łajać zaczyna, by się lepiéj dać poznać.
 Troskliwy redaktor z powodu zeznania oficera poległego, że burza pod Solferino była dziełem opatrzném a narzędziem jéj siła elektryczna, wywołuje p. Arago, aby mu to wytłómaczył; p. Fr. Arago zbija to twierdzenie bałamutne oficera, który na tamtym świecie nie miał jeszcze czasu nauczyć się fizyki spirytów, i oświadcza, że elektrycznością zabawiają się duchy, bez których nic oczywiście obejść się nie może.
 Kończy się zeszyt obrazkiem rozczulającym rodziny spirytów, która straciła ojca i co niedziela go sobie wywołuje z tamtego świata dla zabawki. Uwagi o wierze w duchy i możności ciągłego z niemi komunikowania się niezmiernie pocieszające; p. Allan Kardec nie dał tu jednak dowodu ani potężnéj imaginacyi, ani siły wynalazczéj, maluje słabiuchno, tuzinkowo, nieśmiało. Cały zresztą jego Przegląd może zająć jako dziwactwo; jako płód pisarski stoi niżéj tego, co kalendarze i almanachy drukują.
 Abyśmy dali wyobrażenie stylu i sposobu przedstawienia autora, wyjmiemy tu urywek rozmowy z jeneralem Hoche, która jednak (uprzedzamy) należy do najoryginalniejszych...
 P. Czy Wpan będąc przytomny téj wojnie, grał w niéj rolę czynną?
 O. Nie, byłem prostym widzem tylko.
 P. A inni jenerałowie pańskich czasów byli tam także?
 O. To się ma rozumiéć...
 P. Mógłbyś ich wymienić?
 O. Na co się to zdało...
 P. Mówiono nam, że i Napoleon I tam się znajdował, i łatwo temu wierzym... W epoce pierwszych wojen włoskich był jenera-