stoi szczególniéj dlatego wyżéj od francuskiéj, iż francuska spadła bardzo nizko i stała się wyrobem tandetnym, do którego myśmy się jeszcze nie zniżyli, czy to dzięki talentom, czy kierunkowi, jaki czytający i opinia daje wszystkiemu, co u nas powołaném jest choćby do chwilowego życia. Francuzom braknie idei, nam formy często, myśli prawie nigdy, a gdziekolwiek szlachetniejsza i poczciwa nie prześwieca dążność, choćby uroczą była sukienka, dzieło nie zyska serdecznego przyjęcia.
We Francyi idee, u nas jeszcze żywe, spowszedniały i zużyły się czynem, u nas jeszcze wierzą w nie i do serca przytulają. Więcéj to na pochwałę tych, co czytają, niżeli nas, co piszemy. Nie sądzimy zresztą, aby o powieść tak bardzo już spierać się należało, ściśle tu wyważyć wartość jéj niepodobna, pójdą nasze roboty na przetak przyszłości, — i plewa z wiatrem poleci. Każdy z nas wcześnie na wyrok surowy przygotować się musi. Niech zresztą książki na funciki a imiona skazane będą na zapomnienie, mniejsza o to — jeśliśmy w ciągu pracy potrafili jednę poczciwą myśl rozbudzić, wszczepić, rozkrzewić, to dosyć.
Zawsze rozumie się, że nie mówimy bynajmniéj o sobie, bo sędziami własnéj sprawy być nie możemy, i doprawdy mało nas to obchodzi, jaki los kontrasygnowaną przez nas spotka bibułę. Sit ei terra levis. Nie samą bibułą żyje człowiek.
W świeżo wydanych w Krakowie poezyach Feliksa Piaseckiego, których oddział pierwszy z trzydziestu kilku stronic złożony, tylko co nas doszedł, czytamy następującą trudną do pojęcia, ale zapewne wielce głęboką prawdę, ukrytą w szaty apologu czy zagadki, którą czytelnikom naszym do rozwiązania udzielić pośpieszamy:
Paweł wyciągał z butów drewniane prawidła,
Gaweł rzekł: Prawda, z drewna nie robią się skrzydła.
Pawle! miéj baczność! blizko prawideł są... szydła.
Co to ma oznaczać, napróżno suszyliśmy sobie głowę i przyznać się musimy ostatecznie do niepodobieństwa rozwiązania zadania. Że tu jednak myśl jakaś ukryta i spowinięta być musi, podajemy ją rozwadze i przenikliwości ogółu, który zawsze rozumniejszy jest od każdego z osobna wziętego odgadywacza logogryfów i enigmy. W tym
