Strona:PL Kraszewski - Wybór pism Tom IX.djvu/475

454

J. I. KRASZEWSKI.

 Druga delegacya do rozpatrzenia sztuk odrzuconych, rozpoczęła przejrzenie ich, a gdy to dopełnioném zostanie, cały komitet zasiędzie do czytania. O wypadku sądu, trudno dziś wyrokować, to pewna, że jedna tylko z komedyj stoi na czele odosobniona i wartością swą niezaprzeczoną budzi żal, iż autor jéj innego przedmiotu nie obrał, talent bowiem takiéj siły mógłby większemu podołać łatwo zadaniu.
 Nie potrzeba się dziwić, że ostateczny wyrok musi się przeciągnąć; redakcya Biblioteki postanowiła oprzéć swe zdanie na rozbiorze jak najsumienniejszym i zda sprawę usprawiedliwioną, gdy czynność będzie mogła ukończyć. Prawdopodobnie jednak, trudno przewidywać, aby premium przyznaném zostało. Gdyby taki obrót wzięły rzeczy, za co zaręczyć przedwcześnie nie można, nie sądzimy, aby to złém być miało; nowe współubieganie wywołać może talenta nowe, a surowoćć sądu usunie tylko takie prace, których nadsyłaniu istotnie dziwić się potrzeba. Zdarza się często w innych konkursach, że premium przez lat kilka nie bywa przyznawane, że akcessyt tylko lub chlubna wzmianka są nagrodą tych, którzy dowiedli talentu, a jednak wszystkim warunkom zadania nie odpowiedzieli; i tu więc podobny wypadek raczéj za pomyślną wróżbę niż za niepowodzenie uważać należy. Surowszy sąd nie jest nigdy dla prawdziwych talentów odstraszającym, obudza je owszem i podnietą bywa do pracy.
 Źle nas zrozumiano, co zresztą nie nowina, gdyśmy raz pierwszy mówili o konkursach, nikt nieprzyjacielem myśli tak dobréj być nie może; wolelibyśmy zapewne, aby przedmiotem było co innego, nie teatralny utwór.
 Dziś, gdy pojęcie wyrabia się, że niekoniecznie każda gonitwa do celu palmą ma być uwieńczona, gdy istotnie dobréj komedyi ma być przyznaną nagroda, konkurs nabiera znaczenia i ważności; literatura i teatr winne mu być mogą dzieło istotnie piękne, które zostanie w literaturze i repertoarze.
 P. Korotyński zebrał kilka nowych i dotychczasowym biografom nieznanych szczegółów o Adamie Mickiewiczu, z których treść pozwalamy sobie powtórzyć. Naprzód co do miejsca urodzenia nawet, była dotychczas niepewność; jedni mówili o Nowogródku, drudzy wymieniali Ossowiec, inni Zaosie; p. K. mając oryginalne papiery rodziny w ręku, dowodzi niemi, że podania są mylne, a pierwsza wersya najpewniejsza. Wiadomo, że Stryjkowski w swéj kronice Mickiewiczów do pochodzących z rodzin książęcych zalicza, to pewna, że ta litewska stara familia, która herb Poraj musiała przyjąć po unii, późniéj zubożała znacznie. Jan Mickiewicz, pradziad poety, miał bardzo szczupły mająteczek,