Strona:PL Kraszewski - Wybór pism Tom IX.djvu/794

Ta strona została skorygowana.
773
LISTY Z PODRÓŻY.

piérwsza machina o sile sześciu koni, zdaniem ludzi kompetentnych, powołanych na próbę, rozstrzyga zwycięsko wszelką wątpliwość co do przyszłości wynalazku. Wielkiém następstwem tego systemu byłoby oszczędzenie opału, niezmiernie ważne tam, gdzie zdaleka sprowadzany być musi, lub, jak na statkach, zajmuje wiele miejsca. Należy się jeszcze wstrzymać wszakże z sądem, bo często na szerszą skalę użyte to, co w mniejszej doskonale działało, okazuje się niemożliwém lub niedogodném.


XXXVII.
Bruksella, d. 12 grudnia 1861 r.

Wspominaliśmy już kilkakrotnie o prawdopodobnym wypadku wyborów w Prusiech, o których dziś bardziéj szczegółowe nadchodzą wiadomości. Co się tyczy Ks. Poznańskiego, tu skutkiem wydanych przez komitety niemieckie odezw, stanowiska dwóch narodowości tak się stały nieprzyjazne i ostro odcechowane od siebie, że nigdzie prawie Niemcy nie głosowali za Polakami, ani Polacy za Niemcami. Nie szło tu o opinie, chodziło o pochodzenie przedstawicieli. Dlatego ani p. Berger w Poznaniu, ani doktor Metzig w Lesznie nie mogli być wybrani, mimo powszechnego dla nich szacunku. Wogóle na dwudziestu dziewięciu posłów, których wysyła W. Księstwo Poznańskie, dwudziestu jest Polaków, a dziewięciu Niemców. Między pierwszemi znajdują się prawie wszyscy dawniejsi zasłużeni reprezentanci, tak, że tylko ci, którzy sami się usunęli, innemi zastąpieni zostali. Wybory wszędzie poszły z wielkim spokojem, ładem, porządkiem i karnością, ze ścisłém poszanowaniem prawa. Co się tyczy stronnictwa postępowego, w całéj monarchii mimo domniemywań pochlebniejszych, nie wypadnie więcéj nad sześćdziesiąt głosów. Ze ścisłością jednak oznaczyć niepodobna ich ilości i odróżnić od liberalnych, którzy stanowczo miéć będą przewagę. Feodalni padli najzupełniéj, żaden z ich wodzów wybrany nie został, a wogóle miéć mogą głosów trzydzieści, tyleż co katolicy. Większość izby będzie liberalna; a mniéj więcéj wszystkie odcienie zgodne są w kwestyi budżetu militarnego, który przeciwko zwyczajowi zaraz w początku sesyi ma przyjść na stół. Ministeryum więcéj nad to, co przeszłe zgromadzenia nadały na ten cel, domagać się nie będzie, ale mniéj nie przyjmie.
Przegląd wojskowy pruski (Militair Revue) tak o tém pisze: „Przy obecnych wyborach, pierwszorzędną jest kwestyą, czy nowi posłowie za czy przeciw finansowemu uregulowaniu, wykonanéj