Strona:PL Kraszewski - Złote myśli.djvu/12

spondencye do dzienników, ogół pism jego do siedemset tomów pewno wyniesie.
 Z pisarzy naszych XVI stulecia, słynął rozległą nauką i mnogością ksiąg utworzonych w języku łacińskim, Stanisław Bzowski. Mówiono o nim, iż sam tyle dzieł napisał, ile inni ich nie przeczytali. O Kraszewskim możnaby powiedzieć: że na uważne przeczytanie tego, co on napisał, zaledwie wystarczyłoby życie człowieka. To téż całe pokolenia wykształciły się pod jego kierownictwem, a przez wiele wieków późniéj, potomkowie ze czcią imie jego wspominać będą.
 Zbadanie więc i dokładne przedstawienie prac Kraszewskiego przechodzi nietylko zakres tego pisma, lecz i możność sił pojedyńczych. Przeciwnicy i wielbiciele jego rozprawiali o nich przez lat czterdzieści kilka. Przedmiot ten jednak nie jest bynajmniéj wyczerpanym. Owszem, stanowisko, jakie zajmuje Kraszewski w społeczności naszéj, codziennie nabiera coraz większego znaczenia i zawsze nowem opromienia się światłem. Każdy rys dodany dla uwydatnienia téj kolosalnéj w świecie umysłowym postaci, zarówno jak dla okazania wartości płodów, jakiemi kraj obdarzył ten znakomity obywatel — pisarz, przyczynić się może do utworzenia z czasem całego obrazu, mającego stanąć na pierwszem miejscu w dziejach oświaty naszéj XIX wieku. Sądzę przeto, iż dopełnię obowiązku, a uczynię przysługę mojemu narodowi, gdy do znanych już powszechnie szczegółów, tyczących się Kraszewskiego dołączę kilka, może mniéj wiadomych rysów, żywot