Strona:PL Kreczmar - Społeczeństwo i państwo średniowiecza greckiego.pdf/55

tyleż, co „zwołać radę“ (bulén kaleein), a obok terminu „przysięga starców“ (gerusion horkos) spotyka się w epopei termin „wino starców“ (gerusios ojnos), t. j. członków rady. Feodalizm atoli zmienił do niepoznania pierwotny charakter instytucji i urobił ją na swoją modłę. W Iljadzie czytamy pięć opisów posiedzeń rady. Odbywały się one zawsze na okręcie lub w namiocie jednego z królów. Stale poprzedzała je ofiara i uczta, którą kończono często po zamknięciu obrad. Pierwsza rada odbyła się w namiocie Nestora. Chodziło o nieszczęsny projekt zaniechania oblężenia i powrotu do ojczyzny. Po dwóch przemówieniach uczestnicy jednogłośnie przyjęli zgłoszony przez mówców wniosek (Iljada II, 53–85). Drugie posiedzenie odbyło się na okręcie Agamemnona. Obradowano nad rozpoczęciem bitwy z Trojanami, a rej wodził Nestor (Iljada VII, 327 i nast.). Trzecie – również u Agamemnona – poświęcone było sprawie pogrzebu poległych i koniecznego w tym celu rozejmu; głos znowu zabierał jeden tylko Nestor, którego wnioski przyjęto bez zastrzeżeń (Iljada X, 32–400). Czwarte – znów w namiocie naczelnego wodza – zwołano w celu zlikwidowania zatargu między Achillesem a Agamemnonem. Uchwalono wysłać deputację do Achillesa. Przemawiali tylko Nestor i Agamemnon, ale w deputacji wyruszyli Odyseusz, Ajas i Fenix. Piąte wreszcie posiedzenie odbyło się u Nestora; chodziło o wznowiony projekt porzucenia Troi i powrotu do Grecji. Rozprawy były gorące, nawet burzliwe; głos zabierali Agamemnon, Odyseusz i Diomedes. Prócz tych pięciu opisów, Odyseja daje nam jeszcze jeden: rada panów feackich zastanawiała się nad sprawą odesłania Odyseusza na Itakę. Skład rady, jak widać z przytoczonych przykładów, był