Strona:PL Krolewska-Pruska gieneralna szkolna ustawa dla rzymskich-katolików w miastach i na wsiach samowładnego księstwa Sląska i hrabstwa Glacu 1765.djvu/7

Ta strona została przepisana.
[wi]enia[1] naznaczyli i podawali. Na mieyſcach, gdźie liczba Katoli[k]ow mała ieſt, dla czegoby im przyćięſzko było, tym Bakalarzom ſu[ſ]tentacyi dać, to pozwalamy, że on dla lepſzego wyżywienia może bydź ktorey profeſyi, iak to krawiec, tkacz i innego Kuńſztu przyięty. Lecz iemu zakazuiemy, aby w tey izbie ſzkolney i pod czas ſzkoły to rzemioſło nie robił. Między takimi rzemioſłami pozwolonemi zakazuiemy im, aby piwa i wodki nie ſzynkowali, handlami i po karczmach muzyką niebawili śię. Samo doświadczenie nas naucza, że taki namienione zarobki każdemu ſzkoły nauczyćielowi przeſzkodą ſą, i odćiągaią od powinnośći nalezyćie ſzkoł uczenia, przęz muzykę i ſzynki nalepſzy śię ludźie pſuią, i do piiańſtwa i proznowania pobudką ſą.
15.
Handlem, ſzynkem i muzyką po karczmach nie maią zarobkow ſzukać.
Znowu zakazuiemy wſzyſtkim Bakalarzom iak ich funkcyi nayſzkodliwſzą rzecz, ſzynki i handle prowadźić, oſobliwie na weſelach, po karczmach i na innych mieyſcach z muzyką zarobku ſzukać, tylko w tey profeſyi pozwoloney aplikować śię, ktora śię z ich funkcyą zgodźić może.
16.
Bakalarze uwolnieni ſą od Kurendow noſzenia.
Z tey racyi zaś, aby od ſzkoły nie byli odrywani, diſpenzuiemy ich, iak przez ten czas zwyczay był, że Arcy-presbiterowie Kurendy do bliżſzych Plebanow i rozkazy przez nich poſyłali, i rozkazuiemy, żeby takie przez poſłańcow z gromady, oſobliwie kiedy rozkazy Naſze naywyżſze w ſobie zawieraią, bez względu religii odeſłane były.
17.
Publikowany Inſtruktarz do lepſzego uſtanowienia ſzkoł ma bydź w wſzyſtkim utrzymany.
Iuż na początku tego roku w Wrocławſkim powiaćie przez Naſzę rządzącą Komorę drukowany Inſtruktarz ieſt publikowany, według, ktorego śię Bakalarze w wśiach powinni ſprawować, w ktorym ieſt czas determinowany do uczenia dźieći, i iaka melioracya w ſzkołach ma naſtąpić, na ktore śię odwoływamy i rozkazuiemy, aby ten Inſtruktarz w wſzyſtkich punktach był trzymany.
18.
Godźiny ſzkolne po miaſtach naznaczaią śię.
Względem zaś ſzkoł po małych miaſtach, w ktorych dota nic ieſzcze nie ieſt uſtanowiono, rozkazuiemy aby naſtępuiące punkta niezłomannie trzymane były. Naprzod po miaſtach niemaſz żadney rożnicy w lećie i w źimie dla Bakalarzow, czyli uczących, ponieważ w miaſtach prawie wſzyſcy obywatele ich nie maią racyi,dźieći ſwoich ſzkoły odrywać. Dla tego przez cały rok rano od 8. do 11. godźiny, a po obiedźie od 1. aż do 3. godźiny do ſzkoły dźieći poſyłać maią.
19.
Informacye dla każdego w mieśćie, Bakalarza, gdźie śię więcey, iak ieden znayduie.
A że oſobliwie w więkſzych miaſtach znayduię śię dwa, czaſem i trzy Bakalarze, czyli Preceptorowie przy iedney ſzkole, to uſtanowiemy, żeby ieden z nich przy początku ſzkoły ſtanowienia ten, ktory pięknym karakterem piſze naymnieyſze dźieći początkow uczył, i w tym ich informował; drugi zaś, żeby te dźieći, ktore śię u pierwſzego uczyły, do dźiſiey prowadźił umieiętnośći.
  1. Przypis własny Wikiźródeł Kolorem szarym i w nawiasach kwadratowych oznaczono fragmenty uszkodzone w źródle, zrekonstruowane z kontekstu przez zespół Wikiźródeł.