Strona:PL Kronika Jana z Czarnkowa 029.jpeg

Ta strona została uwierzytelniona.

rza[1] księcia całej Rusi[2], zwanego Jerzym, syna księcia mazowieckiego Trojdena, który to Kazimierz nastąpił w księstwie ruskiem po swoim wuju, i został potem przez Rusinów otruty, — wspomniany Kazimierz król polski, w chęci pomszczenia się za zgładzenie swego krewnego, z wielką siłą ludu na Ruś wtargnął. Książęta, panowie i cała szlachta ruska, nie mogąc się oprzeć jego potędze, dobrowolnie poddali mu siebie i swoje mienia, przyjęli go za swego pana i hołd mu wierności przysięgą stwierdzili.

Gdy po dokonaniu tego król Kazimierz szczęśliwie do domu powrócił i przebywał w królestwie polskiem, pewien pan niegodziwy, imieniem Datko[3], trzymający zamek Przemyśl, razem z niejakim Danielem z Ostrowa[4], tajemnie, bez wiedzy innej szlachty ruskiej, upewnili cara Tatarów[5], że król Kazimierz napadł na Ruś, zabrał ją i przeszkadza płaceniu haraczu, który Rusini Tatarom zwykli byli dawać. Na to ich doniesienie, car tatarski wysłał na Ruś ogromne wojsko, z poleceniem, aby razem z Rusinami Polskę po nieprzyjacielsku napadło i okrutnie ją spustoszyło. Gdy podchodzili do rzeki Wisły, król Kazimierz zabiegł im drogę ze swojem wojskiem, mężnie się oparł i przejść tej rzeki nie dopuścił, straciwszy jednego bardzo walecznego rycerza swojego, imieniem Czeleja, wojewodę sandomierskiego, który, przebity strzałą tatarską, na miejscu ducha wyzionął. Tatarzy zaś, powra-

    żając go za uwłaczający swej czci, czego następstwem były nowe spory, skargi i procesy (o czem patrz w Lites T. I), jednakże ostatecznie 8-go lipca 1343 r. zawarty został pokój w Kaliszu, na mocy którego przy Krzyżakach pozostały ziemie chełmińska, michałowska i pomorska, przy Polsce zaś ziemie kujawska i dobrzyńska (Lites II, 373, — Dogiel IV, 62). — Długosz 154, 156).

  1. Właściwie Bolesław, nie Kazimierz (patrz r. 3).
  2. „totius regni Russiae duce“.
  3. Dymitr Datko zwany także Dedko albo Daszko (patrz Mon. Pol. Hist. II, 621, przyp. 2).
  4. Tak czytamy we wszystkich rękopismach; prawdopodobnie jest to kniaź Daniel z Ostroga. Długosz 199.
  5. „imperator Tartarorum“.