to, przybywszy do pewnej wsi arcybiskupiej, imieniem N., rozłożyło się w niej i zniszczyło ją do szczętu; drugie zaś wojsko tegoż księcia zajęło wsie probostwa łęczyckiego i trzymało je aż do jego śmierci. — Książę Ziemowit w młodości swej obdarzył wieku przywilejami i swobodami kościoły gnieźnieński, poznański i płocki[1][2]; później jednakże, aż do samej śmierci, starał się przy każdej sposobności, chociażby ubocznie, nadania te zniweczyć, uciskając kościoły o ile mógł, za co niejednokrotnie biskupi nakładali na jego posiadłości interdykty kościelne[3]. Z Litwinami stale zgodę zachowywał, tak iż za jego rządów, zdaje się, żadnych szkód w granicach ziem jego nie czynili. Ale względem swoich poddanych był wielce okrutny i często tak od szlachty jak i od ludu wymagał niesłychanie wysokich, prawie niemożebnych, podatków. Był bardzo rozrzutny i szczodry i rozdawał hojnie podarunki cudzoziemcom. — Złożono go obok jego przodków w kościele płockim. Dziedzicami i następcami w księstwie mazowieckim pozostawił trzech synów: Janusza i Ziemowita z pierwszej żony, i Henryka, trzymającego probostwa płockie
- ↑ Wielkiej wagi była ugoda, zawarta 17 maja 1359 r. na zjeździe w Skierniewicach pomiędzy Ziemowitem a arcybiskupem Jarosławem w sprawie kar za zbrodnie i występki ludzi książęcych i arcybiskupich. (K. d. Wp. III, 1402, 1403. K. d. Maz. 82). Tegoż dnia wydał Ziemowit przywilej, potwierdzający arcybiskupowi posiadanie wszystkich dóbr w powiecie łowickim i w całej ziemi mazowieckiej, oraz nadający różne swobody ludziom arcybiskupim. (K. d. Wp. III, 1404). — 11 czerwca 1350 r. kościół poznański otrzymał od Ziemowita bardzo ważny przywilej, z potwierdzeniem wszystkich poprzednich nadań i ze zwolnieniem ludzi kościelnych od wszelkich posług, ciężarów i danin, między innemi i od poradlnego (K. d. Wp. III, 1301). — Dla kościoła płockiego znam jeden tylko przywilej Ziemowita z 14 marca 1378 r., z potwierdzeniem wszystkich jego swobód, zwolnieniem od ceł i wzięciem pod swoją opiekę (K. d. p. I, 136).
- ↑ Takiż przywilej dla kościoła gnieźnieńskiego wydał Ziemowit 8-go marca 1374 roku. (Kod. d. Wp. III, 1700).
- ↑ Doszły do nas dwa jednobrzmiące dokumenty — króla Ludwika z d. 21 sierpnia 1379 i królowej Elżbiety z d. 7 września 1379 r., pośredniczące w sporach pomiędzy Ziemowitem a arcybiskupem gnieźnieńskim (K. d. Wp. III, 1765 i 1766).
