wiele korzyści, ponoszą zaś bardzo wiele strat wskutek łudzenia się co do siebie? Znający bowiem siebie, wiedzą o tem, co im jest potrzebne, i umieją rozróżnić, co są w stanie zrobić i czemu nie podołają; a, zajmując się tem, co umieją, zaspakajają swoje potrzeby i czują się szczęśliwymi; powstrzymując się zaś od zajęć, na których się nie znają, wolni są od pomyłek i chronią się od niepowodzenia. Ponieważ nadto dzięki temu samemu potrafią oni ocenić innych ludzi, wyciągają więc z obcowania z nimi korzyści dla siebie i zabezpieczają się od szkód. Ludzie zaś, nie znający siebie i łudzący się co do swej wartości, są takimi w stosunku do innych ludzi i wogóle do spraw ludzkich, jakimi i względem siebie: nie znają swych potrzeb, nie zdają sobie sprawy ze swych czynów i ludzi, wśród których się obracają, a, myląc się w tem wszystkiem, nie osiągają korzyści i ponoszą szkody. Dalej ci, którzy wiedzą, co przedsiębiorą, zyskują sławę i cześć przez to, że dochodzą w czynnościach swych do pomyślnych wyników; ludzie też do nich podobni chętnie przestają z nimi i ci, którzy doznają niepowodzenia w swych pracach, pragną zasięgać ich rady w swych sprawach, a nawet poddać się ich przewodnictwu, pokładają w nich nadzieję swojego szczęścia, a wskutek tego większą ich, niż wszystkich ludzi, miłością otaczają. Ci zaś, którzy nie rozumieją się na tem, do czego się zabierają, czyniąc zły wybór i doznając niepowodzenia w swoich przedsięwzięciach, nie tylko na nich właśnie ponoszą szkodę, a przez to i karę, lecz nawet nabywają wskutek tego złej sławy, stają się przedmiotem pośmiewiska i żyją wśród ogólnej pogardy i lekceważenia. Widzisz, Eutydemie, że nawet wszystkie te państwa,
Strona:PL Ksenofont Konopczyński Wspomnienia o Sokratesie.djvu/208
Ta strona została przepisana.