Strona:PL Libelt Karol - O miłości ojczyzny.pdf/55

Ta strona została przepisana.

idei daleko trwalszej, niżeli polityczna, bo w krew i w ciało zamienionej. Gdy ta rozerwaną została, tamta przetrwa i zachowa święty Znicz ognia narodowego, w życiu domowem, w uczuciach, w wspomnieniach.
Jeżeli więc obyczaje Litwy, Żmudzi, Polesia, Wołynia, Podola, Ukrainy, Galicyi, Małopolski i Wielkopolski różne są, i jeżeli nawet każda ziemia wyróżnia się obyczajami, to jednak w tej rozmaitości jest jedna myśl narodowa i rodowa, co je zespala w uczuciu; są to jak gdyby waryacye, przez które dźwięczy jedna pełna narodowości melodya — a tę jedność, tę melodyę tworzy wspólność rodu.
Obyczaje codzień tworzą i wyrabiają się między ludźmi, napływa ich niemało z obczyzny, wszelako te tylko są narodowe, które są właściwością narodu. Właściwości te, jak się rzekło, wypływają z przyrodzonych własności krajowców, a będąc pierwszym objawem narodowego ducha, — są tem samem pierwszym, początkowym rozwojem narodowego życia, pierwszą jutrzenką oświaty, praw, religii, porankiem całego duchowego żywota. Kolebką więc każdego narodu i peryodem życia, w którym na podobieństwo wesołego chłopięcia, co hasa po błoniach, naród wszystko uczuciem tylko pojmuje i wszystko z uczucia wylewa, wszystko kształtuje we formy zewnętrzne i z całą wiarą, z całą rozkoszą dziecięcą do nich przy-