Strona:PL Limanowski - Naród i państwo studyum socyologiczne.pdf/17

mniej liczny, aniżeli do północnej. Południową Francyę opanowali Burgundowie i Wizygotowie, a tych ostatnich Frankowie wypchnęli w znacznej liczbie do Hiszpanii. Nowy najazd Normanów w IX stuleciu, który powiększył liczbę barbarzyńców w północnej Francyi, nie dosięgnął południowej. Żywioł przeto gallo-rzymski wobec żywiołu najezdniczego zajmował na południu Francyi silniejsze stanowisko, aniżeli na północy tego kraju. I przytem, poczynając od drugiej połowy 9-go stulecia, południe Francyi, niemal zupełnie uniezależniło się od panowania Franków.
 Szlachta germańska na południu Francyi, mniej liczna i mniej uposażona w ziemię, nie przedstawiała tak potężnego stanu panującego, jak poza górami Cévennes; rychlej też ona wyzbyła się barbarzyństwa i chętniej się łączyła z dawnymi rzymskimi właścicielami ziemi. Miała ona przytem dwóch potężnych współzawodników: duchowieństwo i miasta. Duchowieństwo bogate, mające rozległe posiadłości, zachowujące tradycyę i cywilizacyę rzymską, zdobyło już sobie wielki wpływ polityczny. Miasta, skutkiem swego handlu ze Wschodem i z Włochami, wzbogaciły się i ukształtowały w małe rzeczypospolite, tak samo wolne i potężne jak i miasta włoskie. W kraju Prowansalów niewolnictwo wcześniej zniknęło, i poddaństwo było mniej surowe. Formy życia zewnętrznego były tam piękniejsze, szlachetniejsze; obyczaje bardziej łagodne, ludzkie. Tam to głównie rozwinęło się rycerstwo, tam trubadurowie uduchowniali miłość płciową i nadali śpiewność językowi prowansalskiemu. Pojawiła się literatura prowansalska, i ukształtowała się tam nowela (nova). Roman de Flamence, który się pojawił w pierwszej połowie XIII stulecia, przedstawia zbiór bardzo udatnych i ciekawych nowel.
 Wojna religijna, podjęta przeciwko sekcie Albigensów, czyli raczej Katarów (z grecka czystych), a zwrócona następnie przeciwko narodowi prowansalskiemu, skończyła się utratą jego niezależności państwowej. Na mocy pokoju, zawartego w 1229 r., większą część krajów prowansalskich przyłączono do państwa francuskiego, a resztę związano takimi warunkami, które musiały ostatecznie doprowadzić do zupełnej ich zale-