ułatwi przez to szlachcie wiejskiej i duchowieństwu odzyskanie wpływu dawnego.
Francya miała wybitny jeszcze charakter kraju rolniczego, i chłopstwo dźwigało niemal cały ciężar utrzymania państwa.
Znajdowało się ono jeszcze w stanie poddaństwa. Charakter tego poddaństwa znacznie i korzystnie dla poddanych się odmienił; przestało ono być poddaństwem pojedyńczych osób i instytucyi, było poddaństwem całego państwa. Był to dalszy ciąg ustanowionych stosunków pomiędzy podbójcami i podbitą ludnością. Henryk Saint-Simon przeniknął to genialną swą myślą. Przytoczę tu całkowicie nader ważny ustęp w tym względzie z jego rozprawy, drukowanej w 1818 r. p. t. Moyen constitutionel d’accroitre la force politique de l’industrie et d’augmenter les richesses de la France. (Środek konstytucyjny wzmożenia politycznej siły industryi i powiększenia bogactw Francyi).
„Frankowie — pisał Saint-Simon — zwyciężcy Gallów, oświadczyli, że ziemia Gallii do nich należy, jak również do nich należą wszystkie płody pracy Gallów. W ten sposób, ustanowienie prawa własności we Francyi, granice tego prawa, sposób jego wykonywania zostały pierwotnie zawarowane przez zwyciężcę. Jest to przynajmniej najdawniejszy początek, do którego mogą sięgać tytuły własności obecnie istniejącej.
„Prawo własności, ustanowione w owej epoce, uległo następnie znacznym zmianom, lecz duch tego prawa nie zmienił się, i prawo, pomimo licznych zmian, którym uległo, jest zawsze korzystniejsze dla przedstawicieli zwyciężców, to jest ich potomków albo nabywców od tych potomków, aniżeli dla potomków zwyciężonych, to jest jedynych z konieczności ich przedstawicieli, jako nie mających żadnego prawa do odstąpienia“[1].
W ten sposób dawny podział na podbójców i podbitych przeistoczył się w podział na mających posiadłość ziemską i mogących z niej się utrzymać, oraz pozbawionych tej posiadłości
- ↑ L’Industrie, przedrukowana w Oeuvre de Saint-Simon & Enfantin. T. XIX. Str. 87.
