Neufchâtel i rozwijał dalej pomysły Considérant’a o zabezpieczeniu prawa mniejszości w przedstawicielstwie parlamentarnem; C. Pellarin’a, biografa Fourier’a (Fourier, sa Vie et sa théorie); Amadeusza Paget’a († 1840), którego nazywano Katonem falansterskim; Hipolita Renaud (Solidarité); Edwarda Pompéry; Allyre’a Bureau, redaktora odpowiedzialnego Démocratie Pacifique w 1849 r.; Perreymond’a, który napisał dziełko w obronie rzeczypospolitej krakowskiej; A. Ottin’a; Krantza, dyrektora wystawy powszechnej w 1878 r. (Le Présent et l'Avenir); K. Harel’a, wynalazcy pieców ekonomicznych; Bonnemère’a znanego badacza dziejów włościaństwa; H. Dameth’a († 1885 r.) profesora ekonomii politycznej w Genewie, — ten ostatni jednak traktował w późniejszych czasach furjeryzm jako szlachetną iluzją młodości; Alfonsa Toussenet’a (ur. 1803, † 1885 r.), który znany jest w literaturze francuskiej jako autor L’Esprit des bêtes i Le Monde des oiseaux; Wiktora Meunier’a; Tamisier’a, reprezentanta ludu w 1848 r. (Théorie des fonctions); panią Gatti de Gamond, która wspólnie z Czyńskim pracowała na niwie literackiej i napisała jasny i treściwy wykład systemu Fourier’a (Fourier et son système. Paris, 1838); Klarysę Vigoureux i t. d. Pomiędzy francuskiemi pisarzami szkoły falansterskiej napotykamy dwa polskie nazwiska: Jana Czyńskiego (Avenir des ouvriers, Paris, 1839; Colonisation d’Alger d’aprés la théorie de Ch. Fourier, Paris 1839; Notice biographique sur Ch. Fourier, Paris, 1840; Avenir des femmes, Paris, 1841; De l’organisation du travail, 1848) i Stanisława Bratkowskiego. W katalogu Księgarni Stowarzyszonej (Librairie Sociétaire) znajdujemy także Sprawozdanie o kredycie rolnym, napisane przez Cieszkowskiego i J. Duval’a. Sprzyjali także furjeryzmowi głośni socjaliści: Konstanty Pequeur,[1] Franciszek Vidal, Villegardelle[2] i Alfons Esquiros. Najwięcej jednak przyczynił się do rozpowszechnienia i spopularyzowania zasad furjerystycznych słynny romansopisarz, Eugeniusz Sue (ur. w 1804, † w 1857), który pisał także broszury socjalistyczne pod pseudonymem: Le Berger de Kravan. W słynnym romansie: Żyd Tułacz znajdujemy sympatyczną postać furjerzysty, fabrykanta Hardy’ego; Marcin Podrzutek i Siedm grzechów głównych nacechowane są widoczną tendencją furjerystyczną. I rzecz godna uwagi, że powieści te roznosił po świecie ten sam Constitutionel, który we wstępnych artykułach piórem Thiers’a gromił i potępiał socjalizm. Nie robił tego mimowiednie, ponieważ
Strona:PL Limanowski Bolesław - Historia ruchu społecznego w XIX stuleciu.pdf/114
Ta strona została przepisana.
