Strona:PL Limanowski Bolesław - Socyjalizm jako konieczny objaw dziejowego rozwoju.pdf/92

Ta strona została przepisana.

Chcą oświaty, któraby uczyniła lud samowiednym i samoczynnym. Chcą, by zrozumiał swoje położenie i zechciał wyjść z niego.
Chcą powszechnego dobrobytu, w którymby nie było wyzyskujących i wyzyskiwanych, bogaczy i nędzarzy.
Powtarzają słowa manifestu 1846 r.: Wywalczymy sobie skład społeczeństwa, w którym każdy poług zasług i zdolności z dóbr ziemskich będzie mógł użytkować, a przywilej żaden i pod żadnym kształtem mieć nie będzie miejsca; w którym każdy Polak znajdzie zabezpieczenie dla siebie, dla żony i dzieci swoich, w którym upośledzony od przyrodzenia na ciele lub na duszy znajdzie bez upokorzenia niechybną pomoc całego społeczeństwa.
Socyjaliści polscy chcą iść ręka w rękę z ludami, ale nie z rządami i rządzącemi warstwami. Podają oni bratnią dłoń rosyjskiemu i niemieckiemu ludowi przeciwko wspólnym wrogom: despotyzmowi, niewoli i wyzyskiwaniu.
Czy socyjalizm taki ma warunki bytu w Polsce?
Zaiste, smutno byłoby, gdyby wypadło dać przeczącą odpowiedź!
Wiemy jednak, że jest inaczej. Ziemia, krwią ofiarną zbroczona, nie może być jałową.
Socyjalistom polskim chodzi przedewszystkiem o wytworzenie ludowego stronnictwa z samego ludu — stronnictwa, w któremby robotnicy stanowili główne jądro i, nie oglądając się na inne warstwy, wzięliby w swe ręce sterownictwo nawy narodowej. Wówczas tylko demokracyja stanie się tem, czem powinna być ona w istocie.
Ludowe, robotnicze stronnictwo, kierujące a nie kierowane przez księży, szlachtę i burżuazyją, oto pierwszy cel naszych usiłowań.