się w nieodpowiednich ilościach, w nieodpowiedniem miejscu. Takie materjały spożywcze, jak białko albo cukier, niezbędne dla organizmu, przy sztucznem dostarczaniu dużych ilości do krwi, mogą wywoływać bardzo niebezpieczne zjawiska i z tego punktu widzenia mogą być zaliczone do szeregu trucizn. Stosownie do tego substancje obce można określić jako takie, których obecność wywołuje jakościowe, albo ilościowe zmiany w normalnym składzie organizmu.
Ponieważ życie organizmu jest szeregiem w zupełnie ścisły sposób wzajemnie do siebie przystosowanych chemicznych i fizycznych odczynów, przeto wszelkie zmiany tych stosunków musimy rozważać jako zaburzenia równowagi najzupełniej niezbędnej dla organizmu.
O ile organizm jest z natury przystosowany do obecności w otaczającem środowisku, lub w nim samym w odpowiedniem miejscu i odpowiedniej ilości, tych lub innych substancyj — mogą one być uważane za normalne, a nawet za niezbędne dla jego istnienia, lub też za źródło przetworów potrzebnych dla podtrzymania w nim przemiany materji i energji. O ile jednak takie przystosowanie nie jest dostateczne co do składu dostarczonej substancji, bądź też co do jej ilości, lub sposobu dostarczenia, wówczas obca substancja staje się trucizną.
Na podstawie tych zasadniczych cech wszystkie substancje, które można wprowadzić wewnątrz ciała zwierzęcego, dadzą się podzielić na następujące kategorje:
1. substancje potrzebne dla organizmu, które mogą być uważane jako materjały odżywcze;
2. substancje niepotrzebne, jednakże nie wywołujące chorobowych objawów wskutek zupełnego do nich przystosowania się organizmu, albo zupełnej ich fizycznej i chemicznej bierności. Takie substancje nazywamy obojętnemi;
3) substancje wywołujące zjawiska chorobowe, które musimy nazwać truciznami.
Istnienie organizmu jest niemożliwe bez ciągłej przemiany materji, ciągłego dostarczania mu substancyj odżywczych. Każdy organizm, zarówno roślinny jak zwierzęcy, musi bez przerwy pobierać jedne a wydzielać inne substancje. Są to — woda i pewne związki mineralne łącznie z gazami powietrza, jednakże materjały te wystarczają tylko dla zielonych roślin. Dla organizmu zwierzę-
