i odtleniania będą dokładnie rozpatrywane poniżej. Na tem miejscu wystarczy powiedzieć, że pochłonięty tlen wchodzi prawie całkowicie w skład przetworów utlenienia, których końcowem stadjum jest kwas węglowy i woda. Utlenianie idzie zawsze stopniowo i powoli po przez długi szereg przejściowych okresów. Przetwory częściowego utlenienia w normalnych warunkach prędko zostają wydalone i dlatego są obecne w ustroju tylko w znikomych ilościach. W głodzie tlenowym ilość ich znacznie wzrasta. Mają one wogóle własności kwasów organicznych i są silnemi odczynnikami odtleniającemi. Dlatego podczas głodu tlenowego zdolność tkanek do wykonywania redukcji przedewszystkiem dostarczonych do krwi obcych substancyj, zarówno jak i składników samego organizmu, okazuje się wyraźnie podniesioną. Reakcja odtleniania jest podstawą bardzo pięknej metody badania zjawisk odtleniania w organizmie wogóle. Pewne barwniki, jak np. błękit metylenowy, lub indygokarmin wytwarzają przez odtlenienie bezbarwne związki, t. zw. leukoprodukty, co daje się też łatwo osiągnąć np. przez działanie wodoru in statu nascendi. Produkty te powstają również w tkankach, w których barwniki te podlegają redukcji. Stopień odbarwienia pewnej ilości rozczynu o znanem stężeniu, jak również czas potrzebny na powrotne powstanie zabarwienia przy utlenianiu tlenem powietrza jest miarą natężenia odtleniania w danej tkance, lub stopnia powinowactwa jej do tlenu.
Tego rodzaju wchłanianie jest własnością tylko żywych komórek. Substancje łatwo podlegające rozkładowi wewnątrz komórek są albo zupełnie słabemi reducentami, albo utleniają się bardzo powoli nawet w nadmiarze tlenu w ich otoczeniu — we krwi albo w powietrzu. Takie zewnątrzkomórkowe utlenianie jest znacznie łatwiejsze w odczynie zasadowym. Wskutek tego musimy uznać proces utlenienia w organizmie za proces fermentacji, uzależniony nie tylko od obecności tlenu, lecz także od obecności odpowiednich fermentów komórkowych.
Od ilości i stopnia czynności tych fermentów: oksydaz i katalaz, zależą ostatecznie losy tlenu obecnego w organizmie. Nieczynność tych fermentów w pewnych zatruciach, np. zatruciu kwasem pruskim, czyni proces utlenienia niewykonalnym i dlatego w wypadku podobnych zatruć oxyhemoglobina pozostaje nietknięta.
Ciało ludzkie zawiera tlen przeważnie w stanie wody. Tlen zawarty w tej postaci stanowi 56% ogólnego ciężaru ciała, z po-
