Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/120

Ta strona została przepisana.


§ 67. Oznaczenia wrażliwości.

Nieco lepiej zbadane jest działanie trucizn drażniących, trucizn ośrodków odruchowych i trucizn skórnych. Dla niektórych jest już ustalony próg czynności jak również wahania wrażliwości wśród ludzi.
Zasadniczą cechą tych trucizn jest wyraźny okres wylęgania i istnienie pewnej łączności pomiędzy stopniem podrażnienia a odczynem. Podstawą jest tu znane prawo Weber-Fechnera, według którego stopień odczynu jest proporcjonalny do logarytmu stopnia podrażnienia r = algi, gdzie r jest stopniem odczynu, a i stopniem podrażnienia.
W warunkach szczególnych, gdy chodzi o określenie stopnia napastliwości trucizny przez ustalenie czasu wylęgania, wzór ten przybiera postać , gdzie x jest czasem wylęgania, Iga progiem napastliwości (najmniejsza dawka wywołująca pewne zmiany) i y stężeniem trucizny w danym wypadku (m jest współczynnikiem dowolnym).
Czas wylegania może się wahać od zera przy nieskończenie wielkiem stężeniu do nieskończoności, w razie braku trucizny w środowisku, t. j. przy stężeniu równem 0. Stężenie więc określone z formuły będzie się wahać od które już wywołuje natychmiastowy odczyn, i , gdzie x może być dowolnie wielką liczbą.
Analizę tego rodzaju doświadczeń przeprowadza się zwykle w sposób graficzny, przez wykreślenie odpowiedniej krzywej.
Krzywę tego rodzaju, zwaną logarytmiką, otrzymuje się w sposób następujący: określamy zapomocą pewnych przyrządów czas ubiegły pomiędzy chwilą dostarczania powietrza z pewną domieszką trucizny a chwilą ukazania się pierwszego objawu np. podrażnienia oka. Zaznaczając czas wylęgania x na osi odciętych, a odpowiednie stężenie na osi rzędnych otrzymujemy pierwszy punkt naszej krzywej.
W razie innego stężenia będziemy mieli inną odciętą i inną rzędną. Dostateczne ilości doświadczeń umożliwią wykreślenie całej doświadczalnej krzywej podrażnienia.
W wypadku stopniowo spadającego stężenia krzywa ta spada dość stromo w kierunku osi odciętych, dążąc w dalszym