stalicznego fosforu, stanowi już w stanie cząsteczkowym mocną truciznę, o niewiadomem co do treści działaniu katalitycznem. Fosfor nie jest bezwzględnie nierozpuszczalny w wodzie, a tem bardziej w żółci. Rozpuszczalność jego jest 0,000127, stosownie 0,02411%. Dzięki temu może on przeniknąć do lipoidów wewnątrz-komórkowych. Trująca właściwość jego jest zależna od stopnia dyspersji. Gdy 0,1 fosforu w stanie emulsji (pasta fosforowa) zabija napewno dużego psa, kilka gramów tegoż fosforu w kawałkach przechodzi przez przewód pokarmowy bez żadnych złych następstw.
Zdolnemi do powolnego reagowania w ustroju — są siarka, selen i tellur, z których siarka, szczególnie w stanie delikatnego proszku, tak zw. mleka siarkowego (lac sulfuris) łączy się w jelitach z wodorem i zasadami, tworząc siarczki, podlegające następnie utlenieniu, a selen i tellur, w stanie rozczynów koloidalnych wstępują w połączenie z rodnikami alkoholowemi, tworząc dwumetyloselen i dwumetylotelur Te(CH3)2, i Se(CH3)2. Selen i tellur posiadają pewne właściwości trujące. Koloidalne ich rozczyny znajdują zastosowanie jako środki przeciw nowotworom, ponieważ przypuszczalnie mogą one hamować wzrost tkanek.
Inne pierwiastki nie mogą istnieć w ustroju jako takie, gdyż w obecności wody tworzą natychmiast zjonizowane związki, wobec tego zawarte są w ustroju tylko w stanie jonów i tworzą związki rozpuszczalne.
Takie właściwości wśród elektroujemnych pierwiastków, zawartych w ustroju, w postaci anionów posiadają przedewszystkiem chlorowce F, Cl, Br, J. Inne aniony, pochodne metaloidów, są zwykle mniej więcej złożonemi połączeniami z innemi pierwiastkami, przeważnie z tlenem i działanie ich już nie jest działaniem pierwiastków jako takich. Wogóle wpływ anionów na czynność odpowiedniego związku jest niewyraźny. W tych wypadkach, gdzie z porównania czynności można ustalić istnienie takiej zależności, nie zawsze odpowiada ona zasadniczemu uogólnieniu, że jadowitość pierwiastku wzrasta równolegle do jego ciężaru atomowego. Uogólnienie to sprawdza się dość wyraźnie w szeregu: S; Se; Te; lub N; P; V; As; Sb; Bi; lecz dla chlorowców F; Cl; Br; J istnieją stosunki odwrotne.
Pierwiastki, mające właściwości metali, występują w organizmie w charakterze katjonów. Środowiska naszego ciała składają się z płynów zawierających zawsze pewien nadmiar jonów wodoru, wskutek powstających ciągle pod wpływem utlenienia kwasu węglowego i innych kwasów organicznych. Płyny ustrojowe występują
Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/134
Ta strona została przepisana.
