Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/151

Ta strona została przepisana.

Na tem miejscu należy podkreślić, że z wyjątkiem nielicznych i mało nadających się do celów wojennych chemicznych środków o działaniu ogólnem, wszystkie inne środki bojowe są truciznami o wyraźnem działaniu miejscowem. Są to środki wywołujące zapalenie flogogenne) t. j. trucizny komórkowe lub, ściślej mówiąc, działające na śródbłonek naczyń krwionośnych, albo środki drażniące kończyny swoistych nerwów czuciowych i w ten sposób powodujące pewne odruchy, jako to: łzawienie, kichanie, skurcz mięśni głośni i oskrzelików, i t. p.
Odruchy te są dość proste i dlatego badanie skuteczności chemicznych środków bojowych w stosunku do tego działania, które jest ich przeznaczeniem, będzie w porównaniu z innemi zadaniami toksykologji naukowej rzeczą stosunkowo dość łatwą.

ROZDZIAŁ VIII.
METODY BADANIA DZIAŁANIA TRUCIZN, A SZCZEGÓLNIE TRUCIZN BOJOWYCH.


§ 83. Zasadnicze zadanie badań toksykologicznych.

W takim krótkim zarysie toksykologji chemicznych środków bojowych jak obecny, niepodobna jest rozpatrywać wszystkich szczegółów metodyki badań toksykologicznych. Musimy zwrócić uwagę wyłącznie na badanie właściwości chemicznych środków bojowych, ograniczając się w traktowaniu innych zagadnień do wskazówek najogólniejszych. Z punktu widzenia toksykologicznego zasadniczemi pytaniami przy badaniu każdej nowej substancji są następujące:
1. czy dana substancja jest istotnie trucizną,
2. na czem polega jej działanie,
3. jaki jest stopień jej jadowitości?

§ 84. Ustalenie jadowitości.

Podstawę do rozwiązania pytania pierwszego dają przypadki zatruć ludzi wskutek używania substancyj do jakichkolwiek celów życiowych, np. jako barwników, jako perfum, jako materjału do wyrobu przedmiotów użytku codziennego i t. p. albo specjalnie dokonywane doświadczenia t. zw. orjentacyjne. Polegają one zwykle na wprowadzeniu badanej substancji do ustroju zwierząt laboratoryjnych (psów, królików, szczurów, żab) najczęściej drogą