Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/157

zawierającej powietrze o określonej zawartości trucizny. W tym celu wprowadzano zwierzę z początku do komory mniejszej tak połączonej z większą, ażeby w odpowiedniej chwili można było zwierzę wprowadzić do zatrutej atmosfery. Razem ze zwierzęciem dostarczamy oczywiście i pewną ilość powietrza nie zawierającego trucizny, ale w odpowiednim stosunku pomiędzy objętościami tych dwu komór omyłka, która stąd wynika, jest bardzo mała i może być zresztą uwzględniona w obliczeniach. Zamiast małej komory można używać również worka z nieprzenikalnej dla powietrza tkaniny, do którego sadza się zwierzę na chwilę przed wprowadzeniem do komory.
 Komory gazowe mogą mieć rozmaite zadania i dlatego, zależnie od przeznaczenia bywają różnej budowy. Najważniejszym typem komory do badań nad zwierzętami jest komora do określania granic czynnych stężeń i ogólnego obrazu zatrucia. Drugim typem jest komora służąca do określania na ludziach dolnych granic czynnego stężenia. Zależnie od istnienia dwóch zasadniczych grup trucizn, dla których znajomość najmniejszych stężeń czynnych jest ważna z punktu widzenia taktyki wojennej, mamy też specjalne przyrządy badania wrażliwości oczu i wrażliwości skóry. Trzeci typ komór wynika z potrzeby badania pochłaniaczy, lub masek ochronnych. Ponieważ wszystkie te przyrządy mają wielkie znaczenie w badaniu chemicznych środków bojowych, musimy omówić tę sprawę nieco dokładniej.
 Wszystkie komory do badań nad zwierzętami są zbudowane według dwóch zasadniczych podstaw, których trzymano się również przy budowie t. z. aparatów respiracyjnych, używanych do badania przemiany materji przez określanie ilościowych stosunków wydzielania kwasu węglowego i pochłaniania tlenu. Cel ten może być osiągnięty w dwojaki sposób. Według Raignaut i Reiset’a, zwierzę należy umieszczać w szczelnie zamkniętej przestrzeni, przyczem powietrze w niej jest w ciągłym ruchu dzięki działaniu pompy składającej się z dwóch dużych naczyń napełnionych ługiem (mocnym rozczynem KOH albo NaOH). Pochłaniany przez zwierzę tlen odnawia się zapomocą gazometrów ustawionych tak, że każde zmniejszenie ciśnienia powietrza w komorze wywołuje samorzutny przypływ pewnej ilości tlenu. W taki sposób w ciągu całego doświadczenia zwierzę zużywa tę samą ilość powietrza.
 W doświadczeniach toksykologicznych sposób ten stosuje się tylko wobec małych zwierząt, jako mało zdatny do użycia, ponieważ przeważna ilość chemicznych środków bojowych podlega