Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/186

obrzęk płuc obserwowano nawet w działaniu trucizn nie wywierających zwykle żadnego wpływu na narządy oddechowe np. muskariny. Wreszcie znane są przypadki obrzęku płuc, rozwijającego się nagle, o bardzo znacznej ilości płynu obrzękowego, skład którego różni się od zwykłego płynu obrzękowego, i nawet od surowiczych wysięków, tak dalece że wytłumaczenie przyjęte nie wystarcza. Bardziej prawdopodobną wydaje się taka teorja: w normalnych warunkach błonka oddechowa pęcherzyków płucnych jest bezwzględnie nieprzepuszczalną dla płynów i służy tylko do przemian gazowych, nie wyłączając i przesączania się pary wodnej. W razie częściowego uszkodzenia nabłonka oddechowego, staje się on przepuszczalnym dla wysięków zapalnych, ale w niejednakowym stopniu we wszystkich zrazikach, dlatego obrzęk przyjmuje charakter częściowy, nie wykluczający możliwości wykonania czynności oddechowej. W wypadkach, kiedy nabłonek przestaje wykonywać swą czynność wskutek martwicy lub wskutek paraliżu, wywołanego zatruciem, nie przedstawia on już żadnej przeszkody występowania płynów i pęcherzyki natychmiast wypełniają się plazmą krwi, ponieważ w pęcherzykach płucnych zawartość naczyń jest oddzielona od jamki pęcherzykowej cienką warstewką śródbłonka i omówionego wyżej nabłonka oddechowego.
 Trucizny, mające właściwość wywoływania takiej nieczynności nabłonka oddechowego, mogą zabijać natychmiast, wywołując tak zw. apoplexia serosa. Zjawisko to jest szczególnie charakterystyczne dla grupy fosgenu.
 Ponieważ uszkodzenia nabłonka górnych dróg oddechowych w tych zatruciach są stosunkowo nieznaczne, a nabłonek śluzówki tchawicy może nawet zachowywać swoje rzęski migawkowe, trucizny takie są właśnie prawdziwemi truciznami płucnemi. Wszystkie inne trucizny oddechowe wywołują równocześnie zarówno zmiany w płucach, jak i w górnych drogach oddechowych. Zmiany te wahają się między powierzchownemi uszkodzeniami nabłonka, łatwo potem podlegającego odradzaniu (jak w zatruciach chloropikryną), a zupełną martwicą i odpadnięciem całej śluzówki (zmiany właściwe dla grupy chloru).
 Prócz tego w zatruciach środkami oddechowemi nieuniknione są inne zmiany w samych płucach. Ze zmian tych najważniejszemi są: ogólne przepełnienie naczyń płucnych krwią skutkiem zatrzymania krwioobiegu małego i pewna utrata elastyczności płuc (Lungenstarrheit Basza), skutkiem których wytwarzają się po-