Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/187

rażenie płuc (Lungenblähung) i następnie chroniczna rozedma. Pierwszy z tych stanów jest prawie zwykłym wynikiem działania wszystkich trucizn narządów oddechowych. Przyczyną jego jest po pierwsze niewystarczająca czynność serca, a po drugie zmiany we właściwości tkanki, otaczającej naczynia, polegające na utracie elastyczności. Pewien brak elastyczności, pozostając nawet po uregulowaniu uszkodzeń krwioobiegu, jest znowu przyczyną tego, że w znacznym stopniu powiększa się ilość tak zw. minimalnego powietrza, czyli tej ilości powietrza, która jest zawarta w płucach po wyjęciu ich z klatki piersiowej. Dlatego ciężar gatunkowy takich płuc w wodnej próbie okazuje się mniejszym od normalnego. Podczas sekcji, gdy przednia ścianka klatki piersiowej zostaje usunięta, płuca pozostają tejże samej wielkości, wypełniają całkiem klatkę piersiową, i zakrywają serce, a nie odciągają się, jak zwykle, wtył i do góry.
 Równocześnie z temi zmianami prawie we wszystkich wypadkach zatruć truciznami oddechowemi powstaje wyraźne nagromadzenie młodych komórek tkanki łącznej i śródbłonka tak w ściankach pęcherzyków płucnych jak również oskrzelików. Następna organizacja tej tkanki, łącznie z zanikiem swoistych komórek nabłonka oddechowego i migawkowego, powoduje typowe dla toksycznych zapaleń płucnych przewlekłe zmiany — sklerozę (marskość) płuc i broncholitis obliterans czyli zarośnięcie oskrzelików. Zmiany te są najwięcej wyraźne w zatruciach chlorem.
 Wszystkie omówione zmiany stanowią bezpośredni skutek zatrucia i w znacznym stopniu mogą być zauważone natychmiast. Po upływie kilku dni do tych zmian dołączają się zwykle liczne zmiany następne, zależne od zakażenia uszkodzonych płuc drobnoustrojami. Nieżyt oskrzeli, zapalenie płuc, zmiany w miejscach dotkniętych niedodmą — przybierają charakter procesów ropnych, wywołanych najczęściej gronkowcami albo paciorkowcami, a w znacznej ilości wypadków typowemi drobnoustrojami zarazikowego zapalenia płuc — dwoinkami płucnemi. W pewnych wypadkach powstaje nawet typowa zgorzelina płuc, wywołana anaerobami. Zwykle są to laseczki wrzecionowate Vincent’a łącznie z krętkami.
 Wszystkie te drobnoustroje, które są źródłem zakażenia płuc, pochodzą bezwątpienia z jamy ustnej. Wysięk zapalny i obumarła tkanka przedstawiają dla nich bardzo wygodne warunki istnienia; powikłania te wywołują przeważną część tak zw. śmierci odległych, w ciągu 2-3 tygodni po zatruciu.