niż w zatruciu chlorem. W szerszym zakresie używano tylko akroleiny pod nazwą „papite” dla napełniania pocisków.
Szczegóły jej działania na ustrój są jeszcze mało ustalone.
O wiele ważniejszym środkiem jest sama właśnie chloropikryna (aquinite u Francuzów). W przeciwieństwie do bardzo niestałych aldehydów jest ona jednym z najtrwalszych środków bojowych. Dzięki swej trwałości wywołuje ona nietylko dość znaczne zmiany miejscowe, lecz posiada też wyraźne działanie ogólne w pewnej mierze podobne do działania chloroformu (CHCl3); do którego jest ona zresztą bardzo zbliżona ze swej natury chemicznej, będąc nitropochodną chloroformu CCl3NO2.
Chloropikryna była wprowadzona jako trujący gaz przez Włochów w końcu r. 1916. Następnie była ona używana w dużych ilościach jako jeden z najskuteczniejszych środków bojowych zarówno przez Niemców jak i przez sprzymierzonych (aquinite Francuzów, vomiting gaz Anglików, Grünkreuz (mieszanina z superpalitem) Niemców). Chloropikryna była zastosowana również przez wszystkich biorących udział w wojnie w mieszaninach do fal gazowych (mieszanina z chlorem, z siarkowodorem, fosgenem (u Anglików) i (z SnCl4) do pocisków. Zwykle otrzymywano ją przez działanie na kwas pikrynowy (trójnitrofenol) wapna blicharskiego C6H2OH (NO2)3 + 11 Cl2 + 5H2O = 3CClNO2 + 3CO2 + 13HCl (sposób Stenhouse). Powstaje ona też przy działaniu na aceton mieszanin kwasów solnego i azotowego CO(CH3)2 + N2O5 + 3Cl = 2CCl3NO2 + CO2.
Chloropikryna stanowi prawie bezbarwną ruchliwą ciecz, cięższą od wody (c. g. 1,69) wrzącą przy 113°C, lecz mimo to dość lotną. Ciśnienie pary w temperaturze 25°C = 23,87 mm. Z punktu widzenia chemicznego jest ona związkiem bardzo biernym. W wodzie prawie się nie rozpuszcza; według danych francuskich autorów 100 cm3 nasyconego wodnego rozczynu zawiera 0,163 (Bernard) albo 0,125 (Nicoladot) chloropikryny. Niemieccy autorzy uważają ją za praktycznie nierozpuszczalną. Chloropikryna hidrolizie zupełnie nie podlega, lecz powoli rozkłada się z powstaniem substancyj utleniających (odczyn ze skrobią i KJ); rozpuszcza się ona łatwo we wszystkich rozczynnikach organicznych. Stosunek do lipoidów nie jest jeszcze dokładnie ustalony. Według danych autorów francuskich tłuszcze absorbują ją w bardzo nieznacznym stopniu. Ani kwasy ani zasady na nią nie działają. Chloropikryna pali się bardzo trudno. Ze specjalnych odczynów zwrócić trzeba uwagę na powstanie pod działaniem siarczynów krystalicznych
Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/205
Ta strona została przepisana.
