Odwrotnie dość czynną trucizną jest symetryczny siarczek dwuchlorku metylu ClCH2 SCH2 Cl. Jest on jednak raczej wyraźną trucizną oddechową, ponieważ wywołuje on, już w stosownie nieznacznych stężeniach, przekrwienie i zapalenie płuc. Anatomiczne zmiany w takich zatruciach są bardzo ciekawe. Skutkiem nawet słabych i krótkotrwałych zatruć jest wyraźne nagromadzenie leukocytów, tak w świetle pęcherzyków jak również w samej właśnie tkance płucnej. Działanie na skórę jest jeszcze mało zbadane, lecz zdaje się być słabsze od działania iperytu.
Do tegoż szeregu pochodnych należą też jeszcze całkiem niezbadane z punktu widzenia toksykologicznego inne produkty chlorowania siarczku metylu (CH3)2S mianowicie: CH.Cl2 S. CH3; CHCl2 S. CH2Cl; Cl3 S CH3; CCl3 SCH2Cl; CCl3 S.CHCl2 i nareszcie (CCl3)2 S z których ostatni jest dość stałym związkiem. Właściwości jego są bardzo podobne do właściwości symetrycznego siarczku dwuchlorometylu.
Przy działaniu tlenu, siarka w iperycie zmienia swoją wartościowość i z dwuwartościowej staje się cztero albo sześciowartościową. W taki sposób powstają sulfoxyd (ClCH2CH2)2 SO i sulfon iperytu (ClCH2CH2)2 SO2, rozpuszczalne w wodzie związki, o wiele mniej czynne niż iperyt. Takie utlenienie powstaje jednak tylko w użyciu najmocniejszych środków utleniających, mianowicie kwasu azotowego i nadmanganianu potasu. Powstaje ono też pod działaniem chloru albo kwasu podchlorawego. Tlen zawarty w powietrzu na iperyt prawie nie działa. Dlatego do zniszczenia iperytu i usunięcia go z terenu używano wapna blicharskiego.
Iperyt został przypadkowo otrzymany przez francuskiego chemika Gouthrie w latach 60-ch, a następnie dokładnie zbadany jeszcze w r. 1889 przez Wiktora Mayera, który podał sposób jego syntezy, użyty przez Niemców do celów technicznych. Sposób otrzymania według W. Meyera jest następujący.
Przez działanie kwasu podchlorawego na etylen (powstający z alkoholu i kwasu siarczanego przez usunięcie wody) otrzymano chlorohydrynę etylenoglykolu.
C2H5OH−H2O = C2H4
C2H4 + HClO = HOCH2CH2Cl
Przez działanie na chlorohydrynę glykolu siarczka sodu otrzymano siarczek etylenglykolu (tiodwuglykol)
Na2S + 2Cl CH2CH2CH = 2NaCl + S(CH2CH2OH)2
z którego dalej pod działaniem suchego HCl powstaje iperyt
S(CH2CH2OH)2 + 2HCl = S(CH2CH2Cl)2 + 2H2O
Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/238
Ta strona została przepisana.
