Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/244

Ta strona została przepisana.

tak znacznej ilości lipoidów jak naskórek, są stosunkowo mniej wrażliwe niż skóra. Dlatego ciężkie uszkodzenia oczu są zjawiskiem dość rzadkiem. Tem niemniej wyraźne zapalenie spojówki następuje już w stężeniu 0,005m/4. Ludzie mają spojówkę wrażliwszą od zwierząt; małpy i psy są wrażliwsze od królików. Po bezposredniem wprowadzeniu do spojówki, w postaci rozczynu w eterze naftowym, iperyt wywołuje zmiany w oku już w ilości 1/500 mg. Dawka 0,5 mg jest bardzo niebezpieczna nawet dla zwierząt. Co do stężenia w powietrzu, to 1/20.000 wywołuje natychmiastowe zapalenie rogówki i spojówki. W zwykłych warunkach bojowych mamy tu dość długi okres wylęgania.
Według danych amerykańskich badaczy Yablick’a i Perrot’a liczby te są jeszcze mniejsze, mianowicie stężenie 0,0000005/m3 jest drażniące dla oczu, a 0,000001/m3 wywołuje już zmiany skórne.
Pierwszemi objawami uszkodzenia oka są przekrwienie i łzawienie, a następnie znaczny obrzęk spojówki (chemosis) i powiek. Rogówka, wskutek martwicy nabłonka, staje się nieprzezroczysta, a dalej w razie nacieczenia tkanki własnej — podobna do porcelany, skutkiem czego następuje zupełna ślepota. Spojówka ulega ropieniu, a w razie znaczniejszego zapalenia rogówki ropienie przenika do komory przedniej i powstaje tak zw. hypopyon. Dołączenie się następnego zakażenia drobnoustrojami prowadzi do ogólnego zapalenia gałki ocznej (Panophtalmitis) i zaniku oka. Zdarza się to jednak tylko w wyjątkowych wypadkach. Zwykle najgorszym wynikiem są blizny na rogówce i okaleczenie powiek. W nieznacznych stopniach zatrucia nawet zaczerwienienie spojówki nie rozpowszechnia się, a ogranicza się do wąskiej szpary na gałce ocznej, której nie ochraniają powieki przy otwartych oczach.
Objawy te znikają już w przeciągu kilku dni pod wpływem przemywania rozczynem dwuwęglanu sodowego. Zmiany powstające w narządach oddechowych są znacznie niebezpieczniejsze i powodują wogóle nieliczne śmiertelne wyniki zatrucia iperytem. Według amerykańskich danych statystycznych zatrucie iperytem daje nie więcej od 1% śmiertelnych wypadków. W zatruciu zwierząt mamy śmiertelne wyniki po użyciu 0,01 na kg podskórnie lub dożylnie, albo po wdychaniu trucizny znajdującej się w powietrzu.
Wskutek małej lotności iperytu stężenia ponad 0,5/M3 nawet w razie parowania nagrzanej trucizny są nieosiągalne. Ciśnienie pary iperytu pomiędzy 10° — 30° waha się od 0,04 — 0,09 mm Hg., tak, że zupełnie nasycone powietrze zawiera w tych temperatu-