Strona:PL Lindeman-Toksykologja chemicznych środków bojowych.djvu/278

nych domieszek, które obniżają jego właściwości absorbujące. Pierwotny węgiel, tak powstały przez spalanie materjałów organicznych, jak również węgiel kamienny, zawsze zawiera oprócz pewnej ilości składników mineralnych (popiołu), znaczną domieszkę organicznych związków, przeważnie rozmaitych węglowodorów. Przy spalaniu tych węglowodorów w temperaturze wyżej 600° powstają duże ilości inaktywnego węgla. Taki skład posiada zwykły koks. Domieszka węglowodorów w znacznym stopniu obniża absorbujące właściwości węgla, który w razie znacznej ich zawartości może stać się zupełnie nieczynny. Takim właśnie nieczynnym pierwotnym węglem jest węgiel kamienny i zwykły węgiel kowalski, otrzymany przez spalanie drzewa przy niewystarczającym dopływie powietrza. Celem otrzymania z pierwotnego węgla dobrego węgla absorbującego trzeba go aktywować, do czego istnieje cały szereg zabiegów. Zabiegi te polegają na usunięciu tych szkodliwych domieszek lub na spalaniu ich w taki sposób, żeby nie powstał bardzo niepożądany inaktywny węgiel. Równocześnie z aktywacją osiągano odpowiednie fizyczne właściwości węgla, który, żeby służyć do napełniania pochłaniaczy, musi być dość twardy i nie dawać znacznych ilości pyłu, oraz niezależnie od tego musi posiadać o ile możności jak największą powierzchnię czynną, co zależy od budowy wyjściowego materjału. Co do tego materjału to Niemcy używali wyłącznie węgla z drzewa gatunków iglastych (sosny i świerka), a Rosjanie przeważnie z brzozy. Amerykanie dążyli do otrzymania możliwie najtwardszych tkanek roślinnych i używali prawie wyłącznie węgla z łupin orzechów kokosowych, odrzuciwszy bardzo prędko drzewo czerwonej limby (Juniperus virginiana, zwykły materjał służący do wyrobu ołówków). Aktywację wykonywano wogóle trzema zasadniczemi sposobami: 1) przez ogrzewanie pierwotnego węgla w prądzie powietrza do 350° — 450°, 2) przez ogrzewanie go w strumieniu pary wodnej w temperaturze 800° — 1000°, 3) przez ogrzewanie w strumieniu CO₂. Niemcy, a następnie i inne państwa stosowali też napajanie drzewa przed zwęgleniem rozczynem chlorku cynku, który następnie usuwano kwasem solnym. Po aktywacji, nawet z tak marnego materjału jak drzewo gatunków iglastych, otrzymano bardzo dobry produkt.
 Żeby zilustrować właściwości teraźniejszych gatunków węgla aktywowanego przytaczamy odpowiednią tabliczkę.
 W warunkach przepuszczania strumienia powietrza zawierającego 0,1% odpowiedniego środka bojowego z szybkością 500 cm³