Strona:PL Lope de Vega - Komedye wybrane.djvu/12

i malowanie obyczajów tego wieku, w którym żyli“, mówi w swéj „sztuce dramatycznéj“ Lope de Vega, a wszystkie jego prace powyższemu określeniu zadosyć czyniąc, drogocenny skarb stanowią.
 Zrobiwszy stanowczy rozbrat z klasycznemi regułami jedności, Lope de Vega, szukając natchnienia w poezyi ludowéj i dając jéj formę artystyczną, odpowiednią wymaganiom czasu, urzeczywistnił przygotowane już zlanie się poezyi uczonej z ludową, a tem samem stworzył prawdziwą poezyą narodową, która w sferze sztuki dramatycznej wywołała właściwy teatr narodowy.
 Ogrom prac scenicznych Lope de Vegi najrozmaiciej bywa przez krytyków rozkładany; dadzą się one wszakże zredukować do trzech grup o silnie odrębnym charakterze:
 1. Komedye intrygi albo płaszcza i szpady, odznaczające się bogatą inwencyą i budzące żywy interes.
 Tu nam autor odtwarza całe życie hiszpańskie ze scenami na balkonach, ulicach i przy wyjściu z kościołów. Szpada i sztylet u boku, gitara na ramieniu, serenady, piosenki, pojedynki, miłostki, zazdrość, pojednanie i małżeństwo — oto świat dla tych komedyj, w których służący panów odgrywają niepospolitą rolę. Główniejsze a znane nam komedye z téj kategoryi, są następujące:
 Esclava de su galan (Niewolnica swego kochanka), Las bizarrias de Beliza (Kaprysy Belizy), El acero da Madrid (Woda żelazna madrycka), El perro del hortelano (Pies ogrodnika), Lo cierto por lo dudoso (Pewne za niepewne), La moza de cantaro (Panna służąca), Amar sin saber de quien (Kochać nie wiedząc kogo), Si no vieran las mujeres (Żeby kobiety nie zobaczyły), Las flores de don Juan y rico y pobre trocados (Kwiaty Don Chuana), El vilano en su rincon (Wieśniak w swoim zakątku), Por la puente Juana (Piękna Toledanka), La hetmosura aborrecida (Piękność wzgardzona), La Villana de Getafe (Wieśniaczka z Getafe), La boba para los otros y discreta para si (Głupia dla drugich — mądra dla siebie), Los milagros del desprecio (Skutki pogardy), La nina de plata (Piękność złotooka), El anzuelo de Fenisa (Wędka Fenicyi) i inne.
 2. Komedye i dramaty heroiczne, osnute po większéj części na kronikach hiszpańskich i legendowych podaniach oraz na przekręcanych częstokroć faktach, z obcéj historyi zaczerpniętych, jak np.:
 El nuevo mundo, descubierto por Cristoval Colon (Krzysztof Kolumb), Castigo sin venganza (Kara — nie zemsta), El caballero de Olmedo (Kawaler Olmedo), La estrella de Sevilla (Gwiazda Sewilska), El mejor-