Długo trwało, zanim zrozumiano, że i świat starożytny, osobliwie, też grecki, poruszały te same problemy życiowe, społeczne i gospodarcze, które panowały i panują w społeczeństwach nowoczesnych. Zwrot w zapatrywaniach zauważyć można właściwie dopiero w w. XIX; pożądana zmiana nastąpiła tak w ocenianiu wydarzeń dziejowych, urządzeń państwowych i stosunków społecznych, jak w sądach o utworach literatury i sztuki. Nie wszystkim jednak dziedzinom życia Hellenów poświęcono uwagę i pracę równie gorliwą i skuteczną; badania nad gospodarczym rozwojem narodu helleńskiego pozostały znacznie w tyle poza
innemi. Mimo że w r. 1917 sto lat upłynęło od pojawienia się pierwszego wydania klasycznego dzieła Augusta Böckha o budżecie państwa ateńskiego, nie skreślono do dnia dzisiejszego bistorji gospodarstwa greckiego; jeszcze i obecnie ujawnia się u niektórych badaczów starożytności może nawet brak należytego zrozumienia doniosłości kwestyj ekonomicznych[1].
Nie ulega wprawdzie wątpliwości, że na obszarze ziem, zajętych przez rozliczne πόλεις, które stanowiły osobne państwa i państewka, handel, przemysł i gospodarstwo, zwłaszcza w epoce rozkwitu odrębności i samodzielności, przed Aleksandrem Wielkim, nie wzniosły się i wznieść się nie mogły do tej miary i do tego znaczenia, jakie osiągnęły w czasach nowo-
- ↑ Beloch, Griechische Geschichte seit Alexander w dziele: Einleitung in d. Altertumswißenschaft, herausgeg. v. Gercke u. Norden, III (1912) 153 pisze w tym względzie: „Wio wenig Verständnis für diese Fragen in weiten philologischen Kreisen noch immer zu finden ist, zeigt z. B. die neue Auflage von Paulys Realencyklopädie“.
