Strona:PL Mantegazza - Rok 3000-ny.pdf/114

Ta strona została przepisana.

ściennej odtworzona jest wznosząca się i opadająca linja, która przdstawia najgłówniejsze działy pracy ludzkiej.
Spojrzenie Marji zatrzymało się na czarnej plamie, zaznaczającej ostatni okres XX stulecia.
— Co znaczy ta plama, drogi Pawle?
— Oznacza ona hańbą starej włoskiej sztuki, hańbę na szczęście krótkotrwającą. Przy końcu XX wieku nastąpił gwałtowny upadek architektury i malarstwa. Ówcześni mierni artyści, zbyt wyniosłego ducha, aby naśladować starożytnych, a nie będąc w stanie stworzyć nowej formy piękna, popadli w trywialność.
Stworzyli szkoły impresjonistów, pointillistów, dekadentów i innych obrzydliwości, które dzisiaj tylko do śmiechu pobudzają.

Wyobraź sobie, że w owym chorobliwym okresie sztuki i pisarze zarazili się tą samą chorobą i pisali w tym samym, tak niedorzecznym i wstrętnym żargonie, że zepsuli estetyczny zmysł, nawet tych estetycznych narodów, które po Grekach zamieszkiwały tę planetę. Była to formalna epidemja prerafaelizmu, nadludzkości, ogarnęła ona najwyższe i najpotężniejsze umysły, jak np. Gabrjela d’Annunzio, który żyjąc w innych czasach zostałby jednym z największych mistrzów słowa, gdy podówczas był jedynie wielkim neurastenikiem włoskiej literatury.