Od 19-tego wieku medycyna uczyniła olbrzymi krok naprzód przez odkrycie wywołujących chorobę mikrobów; ale choroby panować nie przestały do 25-tego stulecia, kiedy pewien znakomity lekarz francuski odkrył oporną zgnliźnie materję, która działa jak wyżerający sublimat i bez szkody dla zdrowia wstrzykiwać można ją w ciało.
W razie więc ukazania się.cholery, żółtej febry, dżumy i wogóle epidemicznych chorób poddawała się cała ludność zagrożonej okolicy zaszczepieniu i zarazek gasł niezwłocznie.
Życie ludzkie przedłużono, dzięki rosnącemu dobrobytowi klas uboższych i postępowi zdrowotności. Gdy w wieku 19-tym przeciętny wiek człowieka zachwiany był między rokiem 28 i 36, dziś dochodzi do 72, a w zdrowszych okolicach do 85. Wówczas na miljon może jeden umierał nie skutkiem choroby; dziś tymczasem 30 proc. umiera śmiercią naturalną i jest nadzieja, że kiedyś taka śmierć będzie jedyną.
Kwestje zdrowotności, w tem ministerjum rozpatrywane, wpływają tu często z najrozmaitszych okolic w formie zapytań od lekarskich autorytetów. Każdy okręg bowiem posiada obok urzędnika, lekarza, który zajmować się musi wszystkiemi publicznemi sprawami zdrowotności.
