Strona:PL Marek Aureliusz - Rozmyślania.djvu/170

Ta strona została uwierzytelniona.
166
KSIĘGA XI

a wskutek rozdziału na części dojdziesz do lekceważenia. To samo stosuj i do życia całego.
3. Jakaż to jest dusza, gotowa, gdy już zajdzie potrzeba odłączenia się od ciała, albo zgasnąć albo rozprószyć się albo dalej trwać! Byle ta gotowość szła z własnego postanowienia, nie przez prosty upór, jak u chrześcijan, ale w sposób rozumny i poważny i tak, by innego mogła przekonać, bez maski tragicznej.
4. Spełniłem jaki czyn dla dobra ogółu? Więc sam odniosłem korzyść. To zawsze miej przed oczyma i w pracy nie ustawaj nigdy!
5. Jaki twój zawód? Być dobrym. A jak dochodzi się do tego, jak nie przez poznanie praw wszechnatury i cech swoistych ustroju ludzkiego?
6.[1] Pierwotnie wystawiano tragedie, aby uzmysłowić przypadłości życia i pouczyć, że muszą się zdarzać na mocy praw przyrodzonych i że nie powinniśmy czuć niechęci na większej arenie życiowej z powodu tych zdarzeń, które nas na scenie tak zajmują. Widzi się bowiem, że tak się dziać musi i że nawet ci, którzy wybuchnęli wołaniem: Biada Cyteronie! znoszą to. A niejedną pożyteczną myśl wyczytuje się w dziełach dramaturgów. Szczególnie taka np.

Jeśli mnie i me dzieci opuściły bogi,
I to ma też swój powód.

Albo: Na to, co się wydarzy, gniewać się nie wolno!
Albo: Zrywaj owoce życia, jak z pełnego kłosu!

A po tragedii wprowadzono starą komedię, nacechowaną swobodą satyryczną i przypominającą z wielką otwartością, a nie bez pożytku konieczność pozbycia się zarozumiałości. Stąd i Diogenes niejedno z niej przejął. Czym

  1. 6. Biada Cyteronie! — z Sofoklesa: Król Edyp. Cyteron (Kitajron) góra w Beocji, na której porzucony został okrutnie od losu ścigany Edyp. Pełen żalu, że uratowany został w dzieciństwie, woła w najgłębszym bólu: Biada Cyteronie! Inne myśli z Eurypidesa.