Strona:PL Marivaux - Komedye.djvu/017

»dla pocieszenia damy, która straciła papugę«. Umarł w r. 1763, nieco zapomniany, nie w nędzy, ale niemal że w ubóstwie.

 Jak wspomniałem, obfita działalność literacka pisarza wydała dzieła bardzo nierównej wartości. Dla potomności istnieje on jedynie jako pisarz sceniczny, a i w tym zakresie utwory jego są bardzo nierównej miary. Ściśle wziąwszy, Marivaux zamyka się dziś dla nas w kilku sztukach, ale tych kilka sztuk wystarczy, aby mu na zawsze zapewnić trwałe, najzupełniej odrębne i jedyne miejsce w piśmiennictwie nietylko teatralnem.
 Istota teatru Marivaux, oraz to na czem polega jego nowość i odrębność, da się streścić w dwóch słowach: on pierwszy wpadł na ten szczęśliwy pomysł, aby wziąść samą miłość za treść komedyi, za przedmiot akcyi dramatycznej. Jeżeli zważymy naprzykład teatr Moliera, jego poprzedników i epigonów, spostrzeżemy łatwo, iż, jakkolwiek treść każdej sztuki obraca się nieodmiennie koło pary kochanków, to jednak miłość sama jest czemś najzupełniej ubocznem. Jestto jakgdyby partya, w której para młodych odgrywa rolę niby pionków na warcabnicy. Metą do której dążą jest małżeństwo, które napotyka rozmaite przeszkody, płynące bądź z zewnętrzych zawikłań, bądź też, w głębszym typie komedyi, z charakterów otaczających osób. Miłość pary kochanków jest