Strona:PL Marivaux - Komedye.djvu/026

jego świata, bije jakiś wiew delikatnej, ciepłej poezyi, marzenia o życiu. Poezya ta, oczyszczając epokę z której czerpie soki z jej brutalności, przejęła z niej pewien odcień zmysłowego odurzenia. Nie jest to las Ardeński komedyj Szekspira, ale prześliczny, wykwintny ogród, w którym sztuką ogrodnika wypielęgnowane kwiaty mięszają w ciepły wieczór swe upajające wonie.
 Pragnę jeszcze w kilku słowach rozpatrzeć się w całości utworów scenicznych Marivaux i usprawiedliwić wybór, jaki wśród nich uczyniłem. Skala wszystkich jego komedyi, pod wzgędem rodzaju i wartości jest bardzo niejednaka. Najmniej interesujące ze wszystkich są utwory mniej lub więcej alegoryczne, w których osoby działające i cała akcya są jedynie środkiem do wyrażenia pewnych idei, będących zresztą raczej własnością »ducha czasu«, niż samego autora. Tu należy Wyspa niewolników, Wyspa rozumu, Nowa Kolonia, Tryumf Plutusa, Dysputa i i. Więcej o wiele interesu przedstawia typ komedyi Marivaux, którą możnaby nazwać komedyą romantyczną. Terenem akcyi jest tu zazwyczaj jakieś fantastyczne królestwo, treści zawikłane imbroglio, jak świadczą już same tytuły: Książę przebrany, Fałszywa pokojówka czyli Szalbierz ukarany, etc. Osoby zachowują po największej części typy i imiona tradycyjnej komedyi włoskiej, dyalog