których równoważnik pieniężny ukaże się dopiero w przyszłości. Z drugiej strony długi, zaciągnięte pewnego dnia i długi, których termin płatności tego dnia upływa, są wielkościami zgoła niespółmiernemi[1].
Pieniądze kredytowe powstają bezpośrednio z funkcji pieniądza jako środka płatniczego, gdyż z kolei zobowiązania za sprzedane towary obiegają, przenosząc wierzytelności z rąk do rąk.
Z drugiej strony, w miarę, jak się rozszerza system kredytowy, funkcja pieniądza, jako środka płatniczego, zyskuje na znaczeniu. Jako taki otrzymuje on odrębną, własną postać, opanowując dziedzinę wielkich tranzakcyj handlowych i wypierając monety złote i srebrne głównie w dziedzinę drobnego handlu[2].
- ↑ „Łączna suma dokonanych w ciągu jednego dnia tranzakcyj kupna i zaciągniętych zobowiązań nie ma żadnego wpływu na ilość pieniędzy, znajdujących się tego dnia w obiegu; tranzakcje te znajdują wyraz naogół w najrozmaitszych wekslach, opiewających na sumy, które dopiero w późniejszych terminach znajdą się w obiegu. Weksle dziś wystawione i kredyty dziś otwarte ani co do sumy, ani co do terminu płatności nie muszą być podobne do weksli i kredytów otwartych jutro i pojutrze; wiele z weksli dziś wystawionych wyrówna się w chwili swej płatności z zobowiązaniami zaciągniętemi w najrozmaitszych wcześniejszych terminach. Często terminy płatności weksli wystawionych 6 lub 12 miesięcy temu, zbiegają się w jednym dniu, powiększając w ten sposób sumę wypłat“ („The currency question reyiewed; a letter to the Scotch people. By a Banker in England. Edinburgh 1845“, str. 29, 30 i nast.).
- ↑ Aby pokazać, jak mało prawdziwych pieniędzy bierze udział we właściwych operacjach handlowych, podajemy bilans obrotowy jednego z największych londyńskich domów handlowych (Morrison, Dillon et Co.), wykazujący roczne wpływy i wypłaty pieniężne. Tranzakcje roku 1856, wynoszące wiele miljonów f. st„ zostały zredukowane do skali jednego miljona.
-
Wpływy f. st. Weksle bankierów i kupców 533.596 Czeki bankierów it.d. płatne przy okazaniu 357.715 Bilety banków prowincjonalnych 9.627 Bilety Banku Angielskiego 68.554 Złoto 28.089 Srebro i miedź 1.486 Przekazy pocztowe 933 Suma 1.000.000 -
Wydatki f. st. Weksle 302.674 Czeki na bankierów londyńskich 663.672 Bilety Banku Angielskiego 22.743 Złoto 9.427 Srebro i miedź 1.484 Suma 1.000.000
„Report from the Select Committee on the Rankacts July 1858“, str. LXXI).
-
