Strona:PL Marx Karl - Kapitał. Krytyka ekonomji politycznej, tom I, zeszyty 1-3.pdf/635

Wystąpił problem z korektą tej strony.

dzo różne sumy pieniężne wzamian za tę samą ilość pracy^[1]. A więc zkolei w płacy od czasu odróżniać należy całkowitą sumę płacy roboczej, płacy dziennej, tygodniowej i t. d. od ceny pracy. Jakżeż znaleźć tę cenę, to znaczy wartość pieniężną danej ilości pracy? Przeciętną cenę pracy otrzymujemy, dzieląc przeciętną wartość dzienną siły roboczej przez liczbę godzin przeciętnego dnia roboczego. Jeżeli naprzykład wartość dzienna siły roboczej wynosi 3 szylingi, stanowiące wartość, wytworzoną przez 6 godzin pracy, a dzień roboczy liczy 12 godzin, to cena godziny pracy $={\frac {\text{3 szyl.}}{12}}={\text{3 pensom}}$ . Znaleziona w ten sposób cena godziny pracy służy jako jednostka miary ceny pracy.

Wynika stąd, że płaca dzienna, płaca tygodniowa i t. d. może pozostawać bez zmiany, choć cena pracy wciąż się zmniejsza. Jeżeli naprzykład zwyczajowy dzień roboczy liczył io godzin, a wartość dzienna siły roboczej wynosiła 3 szylingi, to cena godziny pracy wynosiła 3³/₅ pensa; cena ta spadnie do 3 pensów, skoro dzień roboczy wzrośnie do 12 godzin, a do 2²/₅ pensa, skoro wzrośnie do 13 godzin. Pomimo to płaca dzienna lub tygodniowa pozostaną bez zmiany. Przeciwnie, płaca dzienna lub tygodniowa może wzrosnąć, choć cena pracy pozostaje stałą łub nawet spada. Jeżeli naprzykład dzień roboczy wynosił 10 godzin, a wartość dzienna siły roboczej — 3 szylingi, to cena godziny pracy równała się 3³/₅ pensa. Jeżeli zaś, dzięki wzrostowi zatrudnienia, robotnik pracuje 12 godzin przy tej samej cenie pracy, to jego płaca dzienna wzrośnie do 3 szylingów 7¹/₅ pensa, choć cena pracy wcale się nie zmieni. Ten sam wynik mógłby być osiągnięty, gdyby zamiast ekstensywnej wielkości pracy wzrosła jej wielkość intensywna^[2]. Wzrostowi

↑ „Ceną pracy jest suma, wypłacona za daną ilość pracy“ (Sir Edward West: „Price of corn and wages of labour. London 1826“, str. 67). West jest autorem rozprawy bezimiennej, stanowiącej epokę w dziejach ekonomji politycznej: „Essay on the application of Capital to land. By a fellow of the University College of Oxford. London 1815“.
↑ „Płaca robocza zależy od ceny pracy i od ilości pracy dokonanej. Podwyżka płacy roboczej niekoniecznie jeszcze oznacza wzrost ceny pracy. Przy dłuższym czasie pracy i większem natężeniu płaca robocza może znacznie wzrosnąć, choć cena pracy pozostaje ta sama“ (West: Price of corn and wages of labour, London 1826“, str. 67, 68, 112). Z zagadnieniem głównem: co określa „cenę pracy“? — West załatwia się zresztą zapomocą banalnych frazesów.

[1] „Ceną pracy jest suma, wypłacona za daną ilość pracy“ (Sir Edward West: „Price of corn and wages of labour. London 1826“, str. 67). West jest autorem rozprawy bezimiennej, stanowiącej epokę w dziejach ekonomji politycznej: „Essay on the application of Capital to land. By a fellow of the University College of Oxford. London 1815“.

[2] „Płaca robocza zależy od ceny pracy i od ilości pracy dokonanej. Podwyżka płacy roboczej niekoniecznie jeszcze oznacza wzrost ceny pracy. Przy dłuższym czasie pracy i większem natężeniu płaca robocza może znacznie wzrosnąć, choć cena pracy pozostaje ta sama“ (West: Price of corn and wages of labour, London 1826“, str. 67, 68, 112). Z zagadnieniem głównem: co określa „cenę pracy“? — West załatwia się zresztą zapomocą banalnych frazesów.

[1]

[2]