Strona:PL Michał Bałucki-Album kandydatek do stanu małżeńskiego 086.jpeg

 O artystkach z pendzlem niewiele da się powiedzieć. Kraj nasz a specyjalnie Galicyja wraz z wielkiém Księstwem Krakowskiém liczy ich niewiele, a to jak mi mówiono głównie z tego powodu, że pewne uprzedzenia i przesądy ograniczają studyja anatomiczne artystek naszych tylko na głowach, nie dopuszczając ich do bliższego poznania dalszych części ciała ludzkiego, bez czego wszelka twórczość jest niemożebną. Artystki więc nasze, szczególnie w panieńskim stanie, nie stwarzają nic nowego, ale poprzestawać muszą na kopijowaniu. Jakie mają kwalifikacyje na żony artystki dzierżące pendzel w dłoni, nie umiałbym powiedzieć z tego głównie powodu, że źadnéj nie zdarzyło mi się widzieć w małżeńskim stanie. Dlaczego panny mające w ręku jaki taki sposób zarobkowania nie są zdolne zwabić do siebie choćby jakiego nauczyciela lub przynajmniéj handlarza obrazów, dla którego taka żona byłaby kapitałem, — i istoty te skazane są na kopijowanie rodu ludzkiego tylko na płótnie — tego sobie nigdy wytłómaczyć nie mógłem. Kiedym pewnego faceta bywającego w domu takiéj artystki zagadnął raz, czemu się nie żeni? — odpowiedział mi żartobliwie: byłbym to już dawno zrobił, gdyby była malarką pokojową, bo miałbym przynajmniéj zapewniony pokój domowy; ale żenić się z malarką portretową, na to tylko, aby jéj służyć za model, lub co gorsza, aby na mojéj twarzy odnajdywała codzień błędy w rysunku i kolorycie — nie miałbym ochoty. — W żarcie tym było kawałek prawdy, to jest że artystki malarki mają zwykle bardzo mało pokojowych warunków, są to zwykle duchy niespokojne, męzkie, lubują się w obciętych włosach, męzkich mankietach, jelonkowych rękawiczkach, i mają za dużo oryginalności. Oryginałów takich, jak powiedziałem, kraj nasz niewiele liczy, za to artystek literatek mamy