Strona:PL Mikołaja Kopernika Toruńczyka O obrotach ciał niebieskich ksiąg sześć.djvu/025

Ta strona została przepisana.

sek drewnianych, tojest jednéj stałéj ab i z dwóch ruchomych ad i bc, Z których druga bc podzielona jest na 1414 równych części. Laska pionowa nieruchoma ab, jest równa lasce ad. Długość zaś laski trzeciéj ruchoméj bc jest taka, że gdy ruchoma ad staje się poziomą, wtedy punkt c laski bc schodzi się z punktem d w położeniu tém na figurze głoską g oznaczonym; zkąd wypada, że linia podziałowa bc (jako przeciwprostokątna) zawiera 1414 takich części, jakich ad mieści 1,000. Na lasce ruchomej ad w punktach e i f, są dwa przezierniki z otworami podłużnemi, z tych otwór p jest szerszy, a e węższy dlatego, ażeby promień oczny, przez nie przechodzący, na bok nie zbaczał. W trójkącie abd, dwa boki ab i ad są sobie równe, i każdy z nich zawiéra po 1000; podstawa zaś db zmienna, służy do obliczenia kąta a, który jest równy wierzchołkowej odległości gwiazdy, czyli odległości jéj od bieguna poziomu.
W pozostałych papiérach, po astronomie duńskim, Tycho-Brahe, znaleziono opis tego narzędzia, ręką Kopernika zbudowanego, które tenże Tycho otrzymał z Frauenburga, w darze od Jana Hanowiusa, kanonika Warmijskiego, i darem tym tak był uradowany, iż go umieścił w swojém obserwatoryum w Uranienburgu, i cenił go jako najdroższą pamiątkę, tak dalece, że dla uwiecznienia jéj, ułożył nawet wiérsz, który obok narzędzia wyryć kazał (6).