Bądź doskonałym w sobie i nie szukaj
Pomocy z zewnątrz, pokusę odpychaj.»
To rzekłszy powstał. Adam, błogosławiąc,
I dzięki czyniąc, szedł za nim: «Ponieważ
Czas odejść, idź więc, gościu, posłanniku
Boga, któremu ciągłą cześć oddaję.
Łaskawem dla mnie i wyrozumiałem
Było zniżenie twoje, i w pamięci
Wdzięcznej na zawsze zostanie, bądź dobry
I przyjacielski zawsze dla rodzaju
Ludzkiego, często wracając na ziemię.»
Tak się rozeszli, Anioł ku Niebiosom
Z śród drzew cienistych, Adam do schroniska.
1) Milton tu powołuje się na dawną astronomię Appoloniusza, Hipparcha i Ptolomeusza. Epicykl — jest to koło, po okręgu którego porusza się słońce, księżyc, lub planeta, podczas kiedy środek tego koła znów się porusza po okręgu innego koła. Ostatnie to koło zowie się circulus deferens. Nieraz, dla wytłómaczenia ruchu planety nie wystarczał jeden deferent i trzeba się było uciec do drugiego, po okręgu którego posuwał się środek pierwszego deferenta. Jakkolwiek teorya ta była zawiła, tłómaczyła geometrycznie ruchy ciał niebieskich i utrzymywała się, dopóki ziemię uważano za nieruchomą i za środek świata. Milton ustami archanioła Rafaela, wyszydza tę zawiłą teoryę i przechyla się do systemu Kopernika, nic jednak o budowie świata nie twierdząc stanowczo.
