Strona:PL Milton - Raj utracony.djvu/48

 (¹⁰) Po pięćdziesięcio-pięcioletniem panowaniu Manassesa i dwuletniem Ammona w królestwie Judzkiem, obu oddanych bałwochwalstwu, nastąpił Jozyasz, zniszczył bałwany, pozabijał kapłanów bałwochwalskich i wieszczków, i przywrócił cześć prawdziwego Boga. IV Król. Roz. 22 i 23.
 (¹¹) »Aż do strumienia co dzieli Egipt.« Strumień ten wychodzi z puszczy, przy Rynokolurze wpada do morza Śródziemnego, rozgraniczając posiadłości pokoleń Judy i Symeona od pustyni do drogi egipskiej. W Piśmie ś. ten potok często się kładzie jako południowa granica Ziemi Obiecanej.
 (¹²) Baal jest ogólną nazwą boga pogan chananejskich: Baal-Phegor, Baal-Berit i t. d. Astarte, Astarot, ogólna nazwa bogini. Jak wiele innych bóstw starożytnych, tak i Astarte różnie była wyobrażana w różnych narodowościach; — inna była u Sydończyków — inna u Askalonitów — inna u mieszkańców Tyru. Pod tą też nazwą czczono albo Wenus, albo Dyanę, albo Księżyc, lub inne jeszcze bóstwa.
 (¹³) Tammuz, bożek assyryjski, o którym pisze Ezechiel, jest prawdopodobnie to samo, co Adonis. Jego przygody w różny sposób opowiadają poeci starożytni. Gdy został raniony przez dzika, ranę jego obmywano w rzece Adonis, pod Byblos, w Fenicyi. Wody tej rzeki raz do roku przybierały barwę czerwoną, może od piasku, wiatrami z gór miecionego; to dało powód do corocznych uroczystości na cześć ranionego Tammusa-Adonisa.
 (¹⁴) Nazwę tę niektórzy wyprowadzają od wyrazu dagon — zboże, i czynią Dagona bożkiem rolnictwa; inni słuszniej wywodzą ją od wyrazu dag — ryba, gdyż w kształcie ryby był przedstawiany. Czczony był osobliwie przez Filistynów.
 (¹⁵) Remmon, bożek syryjski, czczony w Damaszku. IV Król. Roz. 5 i 16.
 (¹⁶) IV Król. 16.
 (¹⁷) »Oziris, Izis, Orus i ich orszak« — bogowie egipscy.
 (¹⁸) »Zdwoił grzech zbuntowany król w Bethel i w Danie.« — Król Jeroboam. III Król. XII.
 (¹⁹) Nazwę Belial tłómaczą: sine jugo, bez jarzma, a zna-