w pokoiku na strychu portrety Guerina i generała Merciera... patrjotów francuskich i licho wie nie kogo.
Starannie zbiera wszystkie piosnki antysemickie, wszystkie portrety o wspaniałych kolorach, wszystkie karykatury „obrzezańców“. Bo Józef jest zaciekłym antysemitą... On należy do wszystkich partji, do wszystkich stowarzyszeń religijnych, wojskowych i politycznych. Jest członkiem „Młodości“ antysemickiej w Rouen, członkiem starości antysemickiej w Louviers, członkiem jeszcze jednej z niezliczonych grup i pod-grup jak Gourdin narodowa, Toscin normandzka i t. d... Gdy mówi o żydach, oczy jego połyskują złowrogo, a gesty mają w sobie coś z krwawego okrucieństwa... I gdy idzie do miasta, zawsze z kijem arabskim w rodzaju maczugi:
— Gdy zostanie choć jeden żyd we Francji... nic się nie da zrobić...
I dodał:
— Ach, mój Boże, gdybym był w Paryżu!... zabijałbym... paliłbym... dusiłbym to przeklęte plemię... Niema niebezpieczeństwa... aby ci zdrajcy usadowili się w Mesnil-Roy... Wiedzą oni dobrze, co są warci... sprzedawczyki!...
Z tą samą nienawiścią łączył w jedno: protestantów, masonów, wolnomyślicieli, wszystkich rozbójników, których noga nigdy nie postała w kościele i którzy, według niego, nie byli niczem innem, jak tylko przebranymi żydami... Nie był on jednak klerykałem, był za religją, oto wszystko...
Gdy zdarzył się niecny czyn Dreyfusa, on, Józef, wcale nie chciał, aby go wysyłano z Francji na „Wyspę Djabclską“. Bynajmniej... I dlatego, że w tem był nieczysty duch Zoli, Józef nie wchodził inaczej do Louviers jak z wielkim hałasem, upominając się o konferencję... Sprawa Dreyfusa była czysta i on, Józef, weźmie jej ciężar na siebie... To ten nędzny zdrajca Zola, który dla stu sześćdziesięciu miljonów franków zdradził całą armję francuską, a także rosyjską dla Niemców i Anglików!... Nie było to historją wymyśloną... żadnem oszczerstwem... słowem na wiatr... wcale nie, Józef był pewnym... Józef to słyszał od zakrystjana, który słyszał to od probosz-
Strona:PL Mirbeau - Pamiętnik panny służącej (1923).djvu/111
Ta strona została przepisana.