Strona:PL Niedola Nibelungów.djvu/18

życia, jak później Łukasz Cranach postacie ewangieliczne przedstawia na swych obrazach w szatach swego czasu i kraju, — tak i twórca „pieśni o Nibelungach“ nie widzi w tem żadnej sprzeczności, iż Zygfryd, Brunehilda, królowie Burgundzcy, Rydygier, Dytrych są chrześcianami, pełniącymi pilnie przepisy kościelne. Tylko Ecel (Attyla) jest poganinem, ale szanującym chrześciaństwo, pełnym tolerancyi i wyrozumiałości religijnej (zwr. 1261, 1262); pozwala on nawet ochrzcić swego syna, urodzonego z matki chrześcianki (zwr. 1388): Wprawdzie z pod pokostu cywilizacyi chrześciańskiej, wygląda czasami i wybucha pierwotna dzika natura, wprawdzie zabytki zabobonów i dawnych wierzeń i przesądów widać obok naiwnej, dziecięcej wiary, ale o ile to z jednej strony jest naturalne i usprawiedliwione w społeczeństwie niedawno nawróconem, o tyle z drugiej strony uznać w tem należy nie zamiar poety, lecz mimowolnie przejęte rysy dawniejszych podań. Okres wojen krzyżowych, a do drugiej części poematu walki toczone w kraju dawniej przez Hunnów, a w czasie powstania poematu przez Węgrów zamieszkanym, wywarły też wpływ znaczny na koloryt epopei.
 Z tem wszystkiem, mimo różnorodności żywiołów, sprzężonych tu i związanych fantastycznie, mimo rozmaitości treści, wziętej z podań, opowiadań, własnego doświadczenia poety i z jego wyobrażeń, poemat ten sprawia wrażenie jednolitej całości, a zasługa w tem twórcy, który objął myślą i w logiczny ciąg zdarzeń przelał mozajkę ludowych pieśni. Budowa tej epopei dowodzi, iż czasy owe miały trafne poczucie artystycznej całości i perspektywy, nieświa-