Strona:PL Nossig Felicja - Emancypacya kobiet 1903.pdf/14

 Po zniesieniu rządów feodalnych, gdy miasta zakwitły dobrobytem, nastąpiła też gruntowna zmiana warunków pracy. Zamiast poddanych, zmuszonych spełniać pańszczyznę, pracuje wolny rzemieślnik. Mnóstwo robót, które wykonywały poprzednio po domach służebnice pod dozorem gospodyni, jak sporządzanie odzieży, obrabianie surowego materyału, wyrób świec, mydła, przędzenie, bielenie płótna, tkactwo, warzenie trunków i w. i. przechodzi teraz w dziedzinę przemysłu rękodzielniczego lub fabrycznego. Skutkiem tego ogromna ilość siły roboczej kobiecej staje się zbyteczną, a kobiety, nie mające utrzymania, uciekają się do prostytucyi. To też w tym to czasie dopiero prostytucya przybiera charakter zawodowy, ujęty w przepisy prawne.
 Ale w tym też czasie poraz pierwszy rozpoczyna się walka kobiet o pracę, o przyjęcie do cechów, do rzemiosła, do przemysłu, a z drugiej strony kobiety z klas posiadających zaczęły zwracać się do nauk wyższych, które przedtem uważane były za wyłączny przywilej mężczyzn. W 15 i 16 wieku, czyli w epoce Odrodzenia sztuk i umiejętności, było już, zwłaszcza we Włoszech, Hiszpanii wiele kobiet uczonych i poetek.
 Wszystko to jednak były tylko usiłowania jednostek, samolubne, mające na celu tylko własną osobę, nie ogarniające interesów kobiet w ogólności. Aby z tych usiłowań wy-