Strona:PL Nossig Felicja - Emancypacya kobiet 1903.pdf/31

zamożnych. To też kobiety o gimnazya rządowe upominają się usilnie. Niemcy i podtym względem studyów kobiecych pozostają w tyle poza innemi państwami i każdemu postępowi sprawy kobiecej stawiają ogromne przeszkody.
 Ostatni punkt, objęty programem ruchu kobiecego, t. j. dobijanie się o prawa cywilne i polityczne, jest wspólnym dla kobiet z klas średnich i kobiet z proletaryatu. Te ostatnie jednak, nie mają potrzeby prowadzić w tym kierunku osobnej walki, gdyż partye robotnicze wszelkich krajów przyjęły te żądania do swego programu. Kobiety z burżoazyi zaś walczą o wykształcenie i prawa cywilne i polityczne na swych co roku prawie zwoływanych kongresach, oraz zapomocą broszur i petycyi zbiorowych, wysełanych od czasu do czasu do rządu i władz prawodawczych. Są one w istocie przez prawo obecne bardzo upośledzone. Prawodawstwo wszystkich krajów romańskich (Francya, Włochy, Hiszpania) opiera się w zupełności, a krajów niemieckich we wielkiej części, na prawie rzymskiem. Prawo rzymskie zaś znało człowieka tylko jako istotę posiadającą, i jako mężczyznę. Kobieta więc we wszystkich tych krajach uważana jest przez prawo jako istota niedojrzała, zawisła od męża i winna mu posłuszeństwo. Jeżeli jest nieposłuszną, to wedle pruskiego prawa mężom „niższego“