Strona:PL Nowe Ateny cz. 1.djvu/19

Ariſtoteleſem mowiąc; Quia te non capio, tu me capias teſte Beſſæo. Doſyć na ukontentowánie Twoiey tu kuryozyi Czytelniku powiedźieć, co BOG ſam Mojzeſzowi o ſobie effari raczył Exodi cap: 3. Ego ſum qui ſum. Te właſne Imie moie: wiecznie bydź, nigdy ſię nie poczynáiąc, nigdy nie kończąc, niczego y nikogo do konserwácyi Moiej Iſtoty, nie potrzebuiąc. Przed tym ſię Pan BOG zwał ELOHIM plurali numero, Majeſtatis ergo: Singulari numero ELOH, álbo ELOI, co wſzytko znáczy y tłumáczy ſię BOG; potym w ogniſtym krzaku prezentowawſzy ſię Moyzeſzowi kazał ſię názwáć JEHOWA, albo JIHEVE, ináczey ADONAI, to ieſt Ego ſum qui ſum, iáko wywodzą Genebrardus, Bellarminus Purpurat Rzymſki, è Societate JESU, Galatinus z Zyda wierny Chrześćiánin, y Cornelius à Lapide fundámentalny Piſmá Swiętego Tłumácz. Te Imie JEHOVA nośił Stáro-Zakonny Arcykapłan ná Czole ná táblicy złotey. Jeſt to Imie proprié ſámemu BOGU ſlużące, iáko Ineffabile, to ieſt Niewymowne; alias ktorego nie godźiło ſię nikomu przez reſpekt, y obſerwáncyą mowić uſtámi, á w Piśmie myślą tylko czytáć wolno było; álbo miáſto ſłowá JEHOVA, czytáć Adonai: W iednym tylko Domie Bożym wolno go wſpomnieć było, gdy Naywyżſzy Biſkup Ludowi błogoſławił, y gdy wchodził ad Sancta Sanctorum, iáko świádczą Joſephus, Philo, y S. Hieronim, Iaddus Biſkup, gdy te náczole ſwoim ſtraſzne Boſkie piáſtował Imie, y zdybał ſię z Alexándrem Wielkim, ten lubo żydom był offenſus, przykląkł ná koláná, iáko świádczy Joſephus Hiſtoryk u Tirina. Jeſzcze ſię P. BOG názywa ALPHA & OMEGA, to ieſt Principium & Finis. Zowie ſię verè & propriè DOMINUS, á záś Pánowie Ziemſcy zwáć ſię powinni contractè DOMNUS, nie DOMINUS, iák ſię przedtym názywáli, dla dyſtynkcyi à DOMINO Cæli & terræ, U Łaćinnikow zdáie ſię bydź DEUS à dando. Pater Labbe záś wywodźi: że DEUS dicitur cut nihil de eſt. Y to notandum & mirandum, że diſpoſitione Mirabilis Páná BOGA, ledwie nie we wſzytkich Językách ná świećie Imie Boſkie przez Cztery piſze ſię Litery; iáko to w Hebrayſkim ELOI, w Greckim THEOS (gdźie litera H. piąta ieſt tylko nota aſpirationis: według Grámmátykow) u Łáćinnikow DEUS; w Francuſkim DIEU, w Niemieckim GOTT, w Tureckim AŁŁA; w Słowieńſkim olim piſáło ſię BOGE. A ták trzy litery w Imieniu Boſkim denotant Trinitatem Perſonarum, czwarta litera zdáie ſię denotare Jednę Iſtotę, y iedne ad extra actiones.
 HIERO Tyran Symonideſa Pòéty ſławnego badał ſię teſte Polidoro Virgilio, co by o BOGU rozumiał, y iemu dał definitionem. Prośił Symonides o ſpatium cogitandi; kiedy te upłyneło, odwádni, tandem o trzy dni prośi