Strona:PL Nowe Ateny cz. 1.djvu/499

leśne, wołom wielkośćią podobne, wełny białey. Ták iák Mułow támecżni Obywatele, do dźwigánia ćiężarow przyucżáią, iáko piſze Joſephus Jesuita z Brazylii Annò Domini 1560. Azyatyckie, Afrykańſkie ták wielkie y ſzerokie máią ogony, że ie ná kołkach wożą, accedente inventione Obywatelow, áby tych delicyi ſtołowych ledaiáko nie poniewierały. W Murzyńſkim Mieśćie Aſiot, widźiał Lèónius Autor de rebus Africanis piſzący Ogon támecżney Owcy 80. funtow ważący, á cżaſem 150. Támże w Murzyńſkim Pańſtwie wełny ná ſobie nie máią, tylko ſzersć, nákſztałt Wielbłądzey, Teſte Æliano. Afrykańſkie co cżwarty dźień tylko piią, Teſte Plinio. Gdy południowy wiatr wieie, Owce rodzą Baránki, (co y w Kozach obſervatum) ieżeli wiatr pułnocny, w ten cżas iágnicżki, Teſte Ariſtotele. Arabſkie Owce bywáią długie ná łokći trzy, według Herodota: Naſze też Polſkie Owce ná Podolu y Ukráinie máią Ogony troche ſzerokie, ále y te ſą z Kráin Azyatyckich do nas imputowane.
 PIES z wielu cnot ſwoich notandus, niech też do mego przidźie Zwierzyńcá. A żeby innych nieſtráſzył Zwierząt, zwycżaynym nie ruſz terminem uſpokaiam go. Naywiękśi ſą w Brytannii, w Moloſſii Kráinie Epiru, w Kalifornii w Nowym Swiećie. Naymnieyſze z Małey Inſuły Melitonſes zwáni; teyże ſzcżupłośći ſą y Bonońſkie. Są PSOW niezlicżone Species y Cnoty: w Indyi ſą bárdzo złe y okrutne, z tey racyi, że ſię z mátek rodzą z Tygryſami coitum máiących, ná to umyślnie do drzewá przywiązanych, według Eliana Autora. Też ſame bardzo rodzą ſię wielkie, iáko zważył Marcus Polus Peregrynant. Jeſt Pies Symbolum wiernośći y wdźięcżnośći; ktory do Páná przywiążany, záwſze greſſum comitatur herilem. W Kráinie Tártaryi Iſſibur názwaney, do wozkow bywáią záprzężeni, iák Konie ćiągnący, Teſte Jonſtono. Jeden ták był wyćwicżony, że ná roſkaz Franćiſzka Xiążęćia Mantui, ſług iego przyprowadzał, tych ktorych potrzeba było. Gabellinus świadczy, że w Bruxelli Pies do iátek rzeźniczych pieniądze zánioſłſzy, mięſo ná kuchnię przynośił domową, ná drodze nie doſtępny.
 U nas zaś w Polſzcże gdy Toruń od Sżwedow był oblężony, Pies liſty do Wśi odległey nośił, między ſzerśćią długą ukryte, wykradłſzy ſię kanáłem z Miaſtá, y znowu przynośił reſpons. Hiſtoria Naturalis Curioſa Regni Poloniæ. Plutarchus de ſolertia Animalium piſząc, dźiwny dowod wiernośći y miłośći Pſa ku Pánu opiſuie: Ze PyrrhusKrol przy drodze nápadł Pſa caſu, z Páná zábitego pilnuiącego, trzy dni dla pożywienia nie odchodzącego, kazał Ciáło pochować, Pſa do ſwego wźioł pokoi. W krotkim cżaśie, gdy Woyſko Krol luſtruie, Pies wiátrem pocżuwſzy Zaboycow Páná ſwego w Woy-