nieprzyiazny, ná ſame wyobrażenie Cżłeká ná pápierze złość wywieráiący, Teſte S. Baſilio. Raz w żyćiu płod Samicá wydáie. Cżuiąc ſię ſzcżenną, clauſtrum naturae rozdźiera, chcąc ſię prędzey pożbyć płodu. A ták matricem zepſowawſzy, ſtáie ſię in capax falſzego rodzenia, Teſte Iſidoro.
ROSOMAK yo ma tylko w ſobie notandum, że ieſt Zwierz żarłocżny, ztąd po Łáćinie GULO rzecżony. Obiadłſzy ſię, idźie między podwoyne gáłęźie, tám ſię per vim poty ćiśnie, poki żołądka obepchanego, ową nie wyproźni wiolencyą, y znowu ná nowe obżartośći ſwoiey czyni zádoſyć. Scaliger go názywa Vulturem quadrupedem, Sępem cżworonożnym, álbo Sępem chodzącym, bo tákże wiátrem, naydaley ucżuie śćierw, do ukontentowania ſwego żarłoctwa. W Moſkwie y w Litwie znayduie ſię. Sżpetna beſtya ále piękne z niego y mocne Kołpaki, Zacne cżęſtokroć zdobią głowy.
RAGNIFER, álbo RONGIFER, po Polſku Ronifer, ieſt Zwierz duży, podobny do Jelenia, znayduiący ſię w Kráinie Lappii, ná Pułnocy leżącey, y Moſkwą, Szwecyą, Danią gránicżącey. Jeſt extraordynaryiney prędkośći, kiedy in ſpatio 24. godźin includendo popas iego, ubieży mil Niemieckich 150. Támecżni Obywatele tym Zwierzęćiem rogátym, wſzyſtkie ſwoie odpráwuią drogi, do iárzma go przyuczywſzy. O czym Olaus Magnus, Albertus Magnus, Kircher, Jacobus Zieglerus. Máią Lapones pewne genus poiázdu náksżtałt Łodźi, ále ſłuſzniey Sankámi názwać ſię mogącey, do ktorey záprzągłſzy tego RANIFERA, po śniegach wielkich, zwierzchu záſkorupiałych tęgośćią mrozow támecżnych, wożą ſię, owſzem y Towary futrzane, ták wywożą, máiąc ich abundantiam, gdyż nie czym inſzym, tylko zwierzyną żyią y rybą. W tym biegu RANIFER zgłodzony ſtáie, iák wryty ſtatis temporibus, kopytámi śilno śnieg łamie y grzebie, tráwę letnią śniegiem okrytą odkrywa, popas ſobie czyniąc; pośiliwſzy ſię, zácżętą kontynuie drogę.
SUHAK, Zwierz prędkośći wielkiey y dźikośći, do dźikiey podobny Kozy, rogámi uarmowany od nátury. To w nim tylko rzecż oſobliwa, że paſąc ſię, názad ſię pomyka, pyſk włocżąc po źiemi, aliàs ieść nie mogący. Z tąd podobno SUHAKIEM názwany, że ſunie pyſk, czyli też Tátárſkim terminem; bo z támtąd do Polſki ſwoy rodzay w prowadźił. Byſtrego ieſt wzroku, z daleka tedy widząc zdradę, drugich towarzyſzow świſtem do ućiecżki ánimuie.
SOBOL Zwierz nie wielki, ále wielkich Pánow y Bogacżow ſtroiący ſwym futrem, y ogrzewáiący. Forma iego iák Kuny, ále nie táki ſzacunek. Naywięcey ich znayduie ſię w Siberii Prowincyi Moſkiewſkiey,
Strona:PL Nowe Ateny cz. 1.djvu/502
Ta strona została przepisana.
