powinna główną ozdobą sług Pana zawsze, lecz nadewszystko, gdy przystępują do świętych ołtarzów. I świętych w niebie, na znak ich czystości, Pismo nam w alby przybranych przedstawia; owszem, samego Chrystusa królującego: bo ten, którego Jan św. widział, similem filio hominis, widział go vestitutum podere, to znaczy z grecka w albie; u Greków bowiem alba nazywa się poderis. X. S. J.
Albani (Kardynałowie). Bogaty i znakomity ród Albanich, wyprowadzał swój początek z Albanji, zkąd uchodząc przed Turkami, w XVI w. przeniósł się do Włoch. Ród ten następnie rozdzielił się na dwie linje: jednę osiadłą w Bergamo, drugą w Urbino. Familja Albani dała Kościołowi jednego Papieża, Klemensa XI i kilku kardynałów. Wspomnieć tu należy, mianowicie: o Janie Hieronimie († 1591 r.), biegłym prawniku, którego Pius V poznał jako inkwizytora w Bergamo i wyniósł do godności kardynalskiej (1570 r.). Ta tylko okoliczność, że Albani był wdowcem i miał dzieci, wstrzymała w konklawe zgromadzonych kardynałów od wybrania go na następcę Grzegorza XIII. Zostawił on kilka dzieł, a pomiędzy innemi: De immunitate Ecclesiarum; De potestate Papae et concilii; De Cardinalibus; De donatione Constantini. — Hannibal Albani, ur. 1682 r. w Urbino, wcześnie wzywany był przez pokrewnego sobie Papieża Klemensa XI do ważnych spraw kościelnych, sprawował obowiązki nuncjusza w Wiedniu, Dreznie i Frankfurcie nad Menem; r. 1719 mianowany został kardynałem. Hannibal Albani wielki wpływ wywierał przy obiorze kilku Papieżów, a szczególniej Innocentego XIII i Benedykta XIV, później usunął się zupełnie od świata i um. 1751 r. Po nim zostały: bogata bibljoteka, zbiór utworów sztuki, gabinet numizmatyczny, który później wcielony został do watykańskiego (opisany przez Rud. Venuti, Rzym 1739). — Aleksander Albani, brat poprzedniego, ur. się w Urbino 1692 r.; za poradą Klemensa XI wstąpił do stanu duchownego, lecz, światowém swojém życiem, był powodem ciężkich zmartwień dla swego protektora. Od Innocentego XIII otrzymał w 1721 r. purpurę; był przytém protektorem Sardynji, a za Benedykta XIV współprotektorem austrjackich krajów. Cesarz Józef II, w czasie swego pobytu w Rzymie, otaczał go szczególnemi względami. Przywiązanie Albaniego do jezuitów, było przyczyną nieporozumień z Papieżem Klemensem XIV; Albani należał do partji niezadowolnionych kardynałów. Aleksander Albani był wielkim miłośnikiem sztuk, niezmordowanym zbieraczem starożytności i mecenasem uczonych. W założonej przez niego Villa Albani, powstał zbiór najkosztowniejszych antyków; Winkelman wiele ze znajdujących się tu rzadkości dokładnie opisał. Ten uczony, na którego powrót na łono Kościoła katolickiego Albani głównie wpłynął, doznawał najszczerszej przyjaźni kardynała. W 1761 r. został on bibljotekarzem Watykanu i ofiarował do tamtejszego muzeum swój bogaty gabinet numizmatyczny. — Jan Franciszek Albani, także synowiec Klemensa XI, ur. 1725 r. w młodym wieku został biskupem Ostji i Velletri, a w 27 r. życia kardynałem. Obdarzony przenikliwym umysłem, wpływał on wielce na bieg spraw kościelnych. Um. w Rzymie jako kardynał dziekan r. 1803. — Józef Albani, książę, synowiec poprzedniego, ur. w Rzymie 1756, 1801 mianowany kardynałem. W młodszych latach stronił od poważniejszych zajęć i uprawiał tylko muzykę, później wszakże potrafił rozwinąć świetne zdolności, któremi go Bóg obdarzył. Zgodnie z tradycją swéj familji, Józef Albani trzymał stronę
