pastników, dali ognia; wówczas Ludwik XIV, przygotowaniami wojennemi i zajęciem Avignonu, wymógł na Papieżu upokarzające zadosyćuczynienie. Krewni Papieża musieli złożyć królowi i posłowi pewnego rodzaju przeproszenie, a na placu gwardji korsykańskiej wzniesiona została kolumna, z napisem: „Korsykanie niezdolni są służyć kiedykolwiek Stolicy Apostolskiej.“ Ludwik pozwolił później na zniesienie kolumny, ale gwardja korsykańska nie była przywróconą. Zkądinąd też, a mianowicie z Portugalji i Wenecji, wiele przykrości miał Papież; wzmagać się już wówczas począł ów kierunek anty-kościelny, który doprowadził nareszcie do fatalnéj katastrofy na końcu XVIII w. A. umarł 22 Maja 1667.
Aleksander VIII, Piotr Ottoboni, ur. 1610, syn wielkiego kanclerza rzeczypospolitej Weneckiej, biskup w Torcello, a od r. 1652 kardynał. Po śmierci Innocentego XI, 1689 wybrany został na Papieża. Innocenty zniósł, do licznych nieporządków prowadzące, prawo schronienia, jakie posiadały pałace poselskie w Rzymie, i z tego powodu wpadł w przykre zatargi z królem francuzkim Ludwikiem XIV. Za Aleksandra jednak, Ludwik dobrowolnie zrzekł się owego prawa, Papież bowiem pomocny mu był w układach z Wenecjanami, których był rodakiem. Kupił bibljotekę Krystyny, królowej szwedzkiej, przez co 1900 rękopismów, pod. tyt. Biblioth. Ottob., wcielonych zostało do bibljoteki watykańskiej. Jeszcze w przeddzień śmierci, Aleksander osobną bullą odrzucił cztery artykuły gallikańskie. Potępiał zarówno błędy niektórych jezuitów, jak i błędy jansenistów. Um. 1691 r., w 81 r. życia. (Hefele).
Aleksander Balas. Antjoch IV Epifanes umierając (163 przed Chr.), pozostawił następcą dziesięcioletniego syna, Antjocha V Eupatora. O opiekę nad nieletnim zaraz wynikł spór, pomiędzy jego stryjem Filipem, a wodzem Lizjaszem (1 Mach. 6, 13 n.). Skorzystał z tego Demetrjusz I Soter, syn Seleuka IV Sotera czyli Filopatora i wystąpił z pretensją do syryjskiego tronu, z którego zepchnął go był Antjoch IV (1 Mach. 7, 1 n.). Celu swego dopiął, nawet Rzymianie uznali go za króla Syrji; wkrótce jednak obudził tak powszechną ku sobie nienawiść, że myślano tylko o pozbyciu się go z tronu. Wtedy (152), jako pretendent do korony, wystąpił niejaki Aleksander Balas, podający się za syna Antjocha IV (1 Mach. 10, 1). Trudno ocenić, o ile jego podanie było prawdziwe: Florus nazywa go ignotum et incertae originis hominem (Epitom. lib. 1, 52), a według Justyna był sortis extremae juvenis (35, 1). Na czele małej garstki wojska wziął Ptolemaidę i ogłosił się tam królem, następnie zyskał sobie przymierze Jonatana Machabeusza, o którego przyjaźń napróżno się starał Demetrjusz, i innych jeszcze panujących ściągnął na swoją stronę, mianowicie Ptolemeusza Filometora, króla Egiptu, który mu swoją córkę Kleopatrę dał za żonę (1 Mach. 10, 51, n.). Demetrjusz, zebrawszy wielkie wojsko, wystąpił przeciw Aleksandrowi, ale przegrał bitwę i życie utracił (1 Mach. 10, 48—50), a Aleksander zasiadł na syryjskim tronie. Jako król, dochował przyjaźni dla Jonatana Machabeusza, nie słuchając podszeptów oszczerstwa (1 Mach. 10, 61—65). Rządy jego jednak niedługo trwały. Po dwóch blisko latach, które nowy król spędził w bezczynności i zbytkach, zjawił się (147 p. Chr.) w Cylicji, z małém wojskiem Kreteńczyków, Demetrjusz Nikator, najstarszy syn Demetrjusza Sotera, i wkrótce zyskał wielu stronników. Nawet Apolonjusz, wielkorządca Celesyrji, stanął po jego stronie i podjąwszy wyprawę przeciw Jonatanowi, sprzymierzeńcowi
